effectenbeurs (2) 33 A het begrip ,,hoek" a. gerritsen commissionairs en bankiers hoeklieden daghandelaren effecten-arbitrage Het vorige artikel zijn wij geëindigd met een opsomming van de eisen, die gesteld worden om als lid van de Vereeniging voor den Effectenhandel te kunnen toe treden. Thans zullen wij uiteenzetten, wat de mogelijkheden zijn, nadat het lidmaat schap van de „Vereeniging" is verkregen. Dit is belangrijk om inzicht te kunnen krijgen in het werken van de Effecten beurs. Naar hun werkzaamheden vervullen de „leden" de volgende functies: a. Commissionair, bankier en arbitrageant b. Hoekman c. Daghandelaar Wij zullen deze functies afzonderlijk be spreken, doch allereerst een uiteenzetting geven van een „hoek". De effectenhandel is niet alleen gecentra liseerd doch ook gelocaliseerd ter beurze. De beursvloer is daartoe verdeeld in 82 imaginaire vakken, „hoeken" genaamd, waar de verhandeling van een bepaald fonds of van groepen van fondsen plaats vindt. Iedere beursman weet dus waar hij zijn tegenpartij kan vinden, want in iedere hoek wordt een, door het beursbestuur vastgesteld, aantal fondsen verhandeld. Bij de handel ter beurze moeten wij allereerst onderscheid maken tussen open en gesloten hoeken. „Open hoek" betekent, dat transacties ook buiten de hoekman om tot stand kunnen worden gebracht, dus tussen de leden onderling. Bij een gesloten hoek is dit niet mogelijk; alle aan- en verkooporders lopen hier via een hoekman. Bij gebrek aan affaire, kan een open hoek gesloten blijven, omgekeerd kan bij een krachtige opleving in een fonds, een geslo ten hoek open gaan. Het is duidelijk, dat de hoekman er de voorkeur aan geeft, zijn hoek gesloten te houden daar hij anders een (groot) deel van de courtage misloopt. Het beursbe stuur geeft er echter de voorkeur aan de hoeken zoveel mogelijk open te laten gaan, om hiermede de doorzichtigheid van de markt te vergroten. Voorts wordt nog een tweede belangrijk onderscheid gemaakt, dat nauw aansluit bij het voorgaande. Naar omvang van de handel kunnen ter beurze genoteerde ef fecten worden verdeeld in actieve en niet- actieve fondsen. Een fonds heet actief, indien er per beurs- dag zoveel handel in plaatsvindt, dat ge durende de gehele beurstijd koop- en verkooptransacties tot stand komen. De actieve fondsen worden in hoofdzaak verhandeld in de open hoeken. Daarente gen wordt in de niet-actieve fondsen slechts ten hoogste twee maal per dag notering opgemaakt. Dit houdt verband met de indeling van de beurstijd in twee periodes, waarop wij in een volgend arti kel nader ingaan. De commissionairs en bankiers vormen het verbindingsstuk tussen de effecten beurs en het publiek. Zij treden op als vertegenwoordigers van hun cliënten voor het kopen en verkopen van effecten. Zij hebben als taak de opdrachten van hun cliënten naar beste weten en kunnen uit te voeren. Daarnaast dienen zij hun cliënten te adviseren met betrekking tot hun effectenbezit. Voor hun bemiddeling ontvangen zij van hun opdrachtgevers een vastgestelde pro- Een zeer belangrijke functie binnen het beursgebeuren vervullen de hoeklieden. Dit zijn leden van de Vereeniging, die zich specialiseren in de handel in één of meer fondsen en zich daartoe opstellen en aan wezig zijn in de hoek, waar deze fondsen worden verhandeld. De meeste hoeklieden zijn gespecialiseerd in méér dan een fonds. Ook kan een hoekman in meerdere hoeken specialist zijn (grotere kantoren). Grotere hoek- mansbedrijven hebben soms wel 150 fond sen op hun lijst staan. Het staat ieder lid vrij als hoekman in een willekeurige hoek te gaan staan. In de regel geeft men hiervan kennis aan het bestuur van de Vereeniging en per circulaire aan de leden. Bij een introduc tie of een emissie, kunnen de hoeklieden uit een bepaalde hoek bij het beursbe stuur een verzoek indienen, de verhande ling van dit fonds in hun hoek te doen plaatsvinden. Het beursbestuur beslist uit eindelijk welke hoek dit nieuwe fonds toegewezen krijgt, daarbij rekening hou dend met de bedrijfstak van het fonds. De hoekman aanvaardt in zijn hoek de koop- en verkoopopdrachten van de leden en hun bedienden en verbindt zich deze uit te voeren in de geest waarin zij zijn gesteld en onder inachtneming van de beursbepalingen. Hij is er tevens voor aansprakelijk de opdrachten uit te voeren, indien uit de notering blijkt, dat deze hadden kunnen worden uitgevoerd. Voor zijn bemiddeling ontvangt de hoek man een courtage. Deze bedraagt circa 1/10de deel van de commissie, die de commissionair zijn principaal in rekening brengt. Daghandelaren kopen en verkopen ter beurze voor eigen rekening en maken gebruik van de koersfluctuaties tijdens de beursperiode. De daghandel heeft een speculatief karak ter, doch vervult ter beurze een nuttige functie, omdat door het optreden van de daghandelaren alsmede die der arbitra geanten een nivellerende en regulerende invloed wordt uitgeoefend op het koers verloop. Meerdere Nederlandse fondsen worden niet alleen in Amsterdam verhandeld, doch ook op buitenlandse beurscentra waarvan vooral New York belangrijk is. De arbitrage houdt zich bezig met de internationale handel tussen de beurzen onderling; zij maakt gebruik van koers verschillen in een bepaald fonds op ver schillende beurzen en vindt in deze marge haar verdiensten. Door de toenemende perfectie in de com municatie zijn deze marges sterk gekrom pen. Toch bestaat er voor dit naar onze mening zeer boeiende facet van de effec tenhandel nog altijd grote belangstelling, zodat kan worden aangenomen, dat de verdienste nog de moeite loont. Als gevolg van het optreden van arbitra geanten worden grote schommelingen in de koersen afgeremd en de noteringen in binnen- en buitenland onderling met el kaar in evenwicht gebracht. Amsterdam is van oudsher een belangrijk arbitragecen trum. Op welke wijze de noteringen tot stand komen zult u in een volgend artikel aantreffen.

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Raiffeisen Boerenleenbank' | 1972 | | pagina 35