panne
bier
in zeist
20
Het regende, het plensde, het water kwam
als duizend watervalletjes op je neer. Een
bui, zoals je alleen in augustus hier aan
treft en waarvan je, zelfs al heb je
nauwelijks ooit deze breedtegraad verla
ten, pleegt te zeggen: dat is nou een
tropische regenbui.
Op die middag van de tweede augus
tus toen de pannebier-gewoonte in ere
gehouden werd op de bouwplaats
van ons computercentrum, ging het er
bijzonder nat toe, en dan bedoelen we
niets dubbelzinnigs. De donder rommelde
tussen het klateren van de regen door en
toen na een goed half uurtje de regenwol
ken totaal geen aanstalten maakten om
hun drukke werk te staken, werd maar
besloten de directiekeet te verlaten en met
de enkele tientallen genodigden de tocht
naar de pannebierbijeenkomst te wagen.
Door plassen en poelen, over plankiers en
gebukt onder watervallen en lekkages
hebben we die tocht heen en terug ge
maakt. Het was nog gezellig ook. Maar
van de gebouwen hebben we niet veel
gezien, want alle aandacht was gericht op
de plaats, waar je je voet het minst nat
neer kon zetten. Wel hebben enkelen
verteld, dat er op het hoogste punt van de
bouw een vlag hing, als een natte vaat
doek. Het geheel was een belevenis, die zo
waar in de smaak viel en die de genodig
den bij terugkomst in de directiekeet
opgewekt en met graagte deed vatten,
hetgeen hun bij wijze van pannebier werd
geboden.
Dankzij ir. Haarman van het Projectbu
reau van de Utrechtse Centrale Bank
weten we nu alles van pannebier. Dat is
een heel oud gebruik. Als het hoogste
punt van het gebouw bereikt is, hijst men
de vlag. In het oosten van het land komt
er een groene boomtak op. Dan schenkt de
opdrachtgever het pannebier. Tegenwoor
dig wordt dat bier meestal vervangen door
een klein bedrag in geld. De oorsprong
van het gebruik gaat heel ver terug. De
Germaanse mythologie komt eraan te pas.
De godheid Donar was de heerser over
alles wat zich boven de grond bevond. Hij
deelde bliksemschichten en donderslagen
uit en de aardse bewoners in hun strooien
hutten trachtten bij de bouw deze godheid
door een zoenoffer mild te stemmen.
Daarom ook de groene tak op de top en de
drank of etenswaren, die eerst nadat ze
enige tijd aan de godheid ter beschikking
hadden gestaan, door de genodigden wer
den genuttigd. Ons lijkt deze verklaring
zeer plausibel, gezien de donderbui op 2
augustus!
Namens de opdrachtgever voerde Jhr. mr.
J. C. Greven vóór het uitreiken van de
enveloppes met inhoud het woord voor de
in een kale betonnen hal verzamelde wer
kers en genodigden. Een echt coöperatieve
speech, mogen wij wel zeggen.
Hij wees op het eigenaardige, dat velen
niet beseffen, dat de coöperatieve banken
niet naar winst streven. Hun doel ligt
immers in het op de beste wijze verlenen
van passende diensten aan leden en klan
ten. Natuurlijk brengt dat kosten met zich
mee, de bank moet rente vergoeden, haar
apparaat in stand houden, de fiscus eist
zijn deel, en met het oog op de risico's die
de bank loopt, moet er een gezonde reser
ve gevormd worden. Daar het onze ban-
Nog geen computer te zien, wel „Panne-
bier"-halers
ken echter niet om winst gaat, zijn wij er
steeds op uit de tarieven voor onze dien
sten zo vast te stellen, dat ze juist vol
doende zijn om die kosten te dekken.
De Centrale Bank levert op haar beurt
diensten aan de aangesloten banken. Ook
daar gaat het niet om de winst, maar om
levering tegen een verantwoorde kostprijs.
Een belangrijk deel van die diensten ligt
op administratief gebied: het gaat erom,
dat de banken hun administratie zo snel
en effectief mogelijk voeren.
Daarvoor komt de Centrale Bank te hulp
met haar computers, die straks in dit
gebouw komen te staan.
De heer Greven wenste alle werkers, dat
de voltooiing van het gebouw hun even
veel voldoening moge schenken als onze
organisatie er nut voor haar werk van
verwacht.
Eén vraag is bij ons gebleven. Waarom
niet in plaats van computercentrum dit
gebouw in eenvoudig Nederlands reken
centrum genoemd? Dat is echt geen verta
ling uit het Duits.
