naar een evenwicht andere mentaliteit noodzakelijk Als sluitstuk van het rapport wordt een aantal beleidslij nen opgenoemd, die gericht zijn op weloverwogen beper kingen van de groei. De bevolking zal gestabiliseerd dienen te worden, hetgeen inhoudt dat de geboortecijfers en de sterftecijfers aan elkaar gelijk moeten worden. Dit zal reeds voor 1975 het geval dienen te zijn. Voorts stellen de samenstellers van het rapport, dat het industrieel kapitaal op natuurlijke wijze tot 1990 mag toenemen, waarna deze stroomgrootheid gestabiliseerd dient te worden. Dit betekent, dat er alleen nog vervangingsinves teringen mogen plaatsvinden. Wel zal het grondstoffen verbruik voor 1975 tot 'A van de waarde in 1970 teruggebracht moeten worden. Hetzelfde cijfer geldt ook voor de vervuiling per eenheid industriële- en landbouw- produktie. Slaagt men hier niet in, dan zullen de vervui ling, de afnemende natuurlijke hulpbronnen en de gerin ger wordende hoeveelheid voedsel per hoofd van de bevolking het voortbestaan van de mensheid in ernstige mate bedreigen. Alleen anticiperende acties, die gericht zijn op de oorzaken van de situatie - bevolkingsgroei en groei van de industriële produktie en consumptie - kunnen het gehele systeem in een evenwichtstoestand brengen. De kritiek op het rapport van de Club van Rome was niet mis: er zou te weinig rekening gehouden zijn met technologische correctie, het model was veel te alge meen, het droeg een te Westers stempel, het was te technocratisch. Van bepaalde zijde werd zelfs gesteld, dat het rapport een poging was om het kapitalistische systeem, dat met de ondergang bedreigd werd, te redden. Het rapport gaat inderdaad niet in op de sociale, sociaal- psychologische en economische repercussies, die het nieuwe systeem ongetwijfeld teweeg zal brengen. Teneinde te voorkomen, dat er een definitieve schaarste van bepaalde grondstoffen zal optreden, zal er overge gaan moeten worden op een economisch stelsel van ver gunningen en dergelijke. Naar het zich laat aanzien, zal het prijsmechanisme dan belangrijk aan betekenis in boeten. De economie zal dus nog meer geleid worden. Voorts zal de economische ontwikkeling, waarin op den duur geen plaats meer is voor een kwantitatieve groei der industriële produktie in de ruimste zin des woords, een geheel ander bestedingspatroon en een andere mentaliteit te zien geven, want vrij algemeen wordt aanvaard, dat de fase van de economische ontwikkeling grote invloed heeft op het sociaal-psychologische kli maat. De laatste jaren valt reeds een tendens te bespeuren van een andere mentaliteit, anders in de zin van andere prioriteiten. De kwaliteit van het bestaan krijgt meer en meer de aandacht. De doelstelling van de economische groei zal binnen korte tijd gewijzigd dienen te worden in het streven naar kwalitatieve economische groei. Het rapport van de Club van Rome heeft een ontwikke ling gesignaleerd; indien de mensheid wil blijven voortbe staan zal die ontwikkeling omgebogen moeten worden.

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Raiffeisen Boerenleenbank' | 1972 | | pagina 21