public relations of publieke werken? public relations is een gegeven wederzijds begrip wekken 36 w. louwerse Propaganda, reclame en public relations zijn aan elkaar verwante begrippen. Communicatie-categorieën, zoals de officiële benaming luidt. Aan het onderscheid tussen propaganda en reclame hebben we in onze organisatie nooit zo zwaar getild, omdat we toch wel van elkaar wisten waar we het over hadden. Meestal over reclame, of zo men wil publiciteit. In ieder geval over activiteit, over het in het geweer komen om de diensten van de bank aan de man te brengen. Omdat we propaganda, reclame en publiciteit steeds als activiteit hebben opgevat - en terecht! - is het gevaar groot dat we bij public relations - en dan ten onrechte - óók onmiddellijk aan actie denken. Weliswaar aan anders gerichte actie en voortvloeiend uit een andere doelstelling maar in elk geval aan actie. Daarom lijkt het gewenst het onderscheid in dit opzicht tussen die andere begrippen enerzijds en public relations anderzijds te markeren (op andere verschillen zullen we niet ingaan, dat is al zo vaak gebeurd) door erop te wijzen, dat bij public relations niet in de eerste plaats en zeker niet uitsluitend aan actie gedacht dient te worden. We vermelden dit, omdat men anders gemakkelijk tot een verkeerd uitgangspunt en dientengevolge tot een ver keerde houding ten opzichte van public relations komt. Met reclame, propaganda en wat dies meer zij, is het namelijk zo, dat, omdat het daarbij om acliviteiten gaat - die doorgaans nog geld kosten ook - we ons in bepaalde gevallen op het standpunt kunnen stellen: daar doen we niet aan mee, daar voelen we niet voor, daar zien we de noodzaak niet van in. Dat is dan ieders goed recht, omdat het - nogmaals - om bepaalde activiteiten gaat, waar men al dan niet voor geporteerd kan zijn. Een dergelijke stellingname tegen public relations als zodanig is in feite niet denkbaar, omdat public relations niet iets is waar men al naar believen voor kan voelen of niet, maar een gegeven realiteit. Public relations ziet in de eerste plaats op een situatie, op een toestand. Public relations ziet op de aard en de hoedanigheid van de relaties, die we als openbare instelling op een bepaald moment hebben met de samenleving, te midden waarvan we functioneren. Public relations vloeit voort louter en alleen al uit het feit dat we bestaan en een maatschappelijke functie ver vullen. Daarom is het, met public relations als een maatschappelijk gegeven voor ogen, in wezen onzinnig te stellen dat men niet voor public relations voelt. Wie meent aan het bestaan van public relations voorbij te kunnen gaan en zich er niet mee wil bemoeien, ervaart vroeg of laat dat de „public relations", en dan gepersoni fieerd in de vorm van de publieke opinie, zich wel met hem zullen bemoeien. Dat is het eerste 'accent dat we hier willen leggen: Public relations als het geheel van positief of negatief geladen relaties met betrekking tot de buitenwereld, het milieu waarin we als bank opereren. Pas in de tweede plaats komt dan de activiteit ter sprake, die achter de term public relations schuilgaat. In de tweede plaats, omdat public relations-activiteiten steeds de bestaande situatie als vertrekpunt hebben. Eerst als onderkend is, dat de bestaande relaties met de onderscheiden groeperingen in het veld van actie te wensen overlaten en een rem betekenen voor de ont plooiingsmogelijkheden van de bank, kan getracht worden door middel van public relations-activiteiten daar verbetering in te brengen. Daarbij gaat het er bepaald niet om, om ten koste van veel geld, de gunst af te dwin gen van de publieksgroepen, waarmee men te maken heeft, want volksgunst is steeds een wankele basis ge bleken. Bij public relations, opgevat als public relations-activitei ten, staat centraal het bevorderen van begrip, van

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Raiffeisen Boerenleenbank' | 1972 | | pagina 38