uitbreidingen
prijsgevoeligheid van de horeca:
toerisme
nieuwe bedrijfsvormen
25
Ziekte en ouderdom alleen zouden geen reden hoeven
te zijn voor een bedrijfsopheffing. Indien een goede
rentabiliteit aanwezig zou zijn geweest, had zo'n zaak
gemakkelijk verkocht of verhuurd kunnen worden.
Kijken we nog even verder naar de cijfers, dan zien we
over 1969 en 1970 een absolute afname in de volgende
sectoren:
hotel-café 80 bedrijven
hotel-restaurant 17 bedrijven
hotel-restaurant-café 150 bedrijven
pension 419 bedrijven
Tegenover sectoren met veel bedrijfssluitingen zijn er
ook met veel nieuwe bedrijven. Zo is het aantal bars
over de periode 1969 en 1970 toegenomen met bijna
100%. Ook het aantal restaurants gaf blijk van een
opmerkelijke groei, namelijk met 36% over deze periode.
Deze groei bij de restaurants moet voornamelijk op het
conto van de Chinees-Indische restaurants worden ge
schreven.
In het hotel-logiesbedrijf nam het aantal bedden in de
periode 1962-1969 met slechts 3 toe tot 108.292.
Bezien we echter het aantal bedden per hotel, dan zien
we een tendens tot schaalvergroting, namelijk van 21,4
tot 23,2 over genoemde periode.
In 1956 had 61 van de hotels minder dan 8 bedden; in
1967 52V2% en in 1969 4972%. Slechts 2,3% (108)
heeft meer dan 49 bedden.
De prijselasticiteit in de horeca is afhankelijk van het
soort consument. De horeca-consumenten zijn in drie
groepen te verdelen:
particulieren, dat wil zeggen, die Nederlanders die uit
eigen beurs de horecabestedingen moeten betalen;
de zakenlieden, dat wil zeggen, die Nederlanders die de
kosten van hun bestedingen door hun werkgever laten
betalen;
buitenlanders, zowel particulieren als zakenlieden.
De eerste groep is het meest prijsgevoelig en de laatste
het minst. Het is dus zaak, dat de horeca-ondernemer
nagaat, welk soort cliënten hij in zijn bedrijf krijgt,
alvorens een eventuele prijsverhoging door te voeren.
Gezien de verliesgevende situaties van de meeste keu
kens in het horeca-bedrijf is zeker een vergrote omzet-
snelheid nodig. Om de drempelvrees, die bij vele Neder
landers nog bestaat, weg te nemen, kunnen een aantal
praktische maatregelen van belang zijn: De restaurants
zouden over moeten gaan tot het maken van niet te
grote, duidelijke menukaarten (met een Nederlandse
versie) en met een duidelijke prijsvariatie.
Regelmatig een dagschotel presenteren werkt ook omzet-
bevorderend.
Een beperkte keuze bevordert de toegankelijkheid tot het
bedrijf en daarmee de hoeveelheid gasten, en de omzet-
snelheid en daarmee de hoeveelheid produktie, waardoor
kan worden verkocht met een lagere kostprijs.
Voor de algemeen economische situatie van ons land is
het saldo van de reisverkeersbalans van belang. Voor de
horeca is het verkeer naar ons land van belang, zeker
voor die gebieden waar de binnenlandse vraag te
wensen overlaat.
In 1962 waren de inkomsten uit het reisverkeer 808
miljoen, in 1970 1.568 miljoen gulden en in 1971 tot en
met september 1.443 miljoen gulden. Dit houdt een
jaarlijkse stijging in van ongeveer 6%. Om dit inkomend
reisverkeer te bevorderen, moet onder andere het hierna
volgende gestimuleerd worden.
Uitbreiding van de hotelcapaciteit, met name in Amster
dam, mede door de snelle toeneming van het massaver-
voer door de lucht.
Verdere uitbreiding van het congrestoerisme en in het
algemeen een intensievere bewerking van de toeristen-
markt.
Als een belangrijke stimulans voor het toerisme en
daardoor voor de horeca wordt gezien het vestigen in
Nederland van een aantal casino's. Dat hiervoor een
markt is, blijkt uit verkregen cijfers van het aantal
ingeschrevenen van de in België gevestigde casino's. Van
de 100.000 ingeschreven leden zijn er 23.000 Nederlanders.
De opbrengst verkregen uit de belasting op de kansspe
len zou als alternatief kunnen gelden voor de door de
horeca als ongewenst beschouwde toeristenbelasting.
Enige nieuwe ontwikkelingen aan het horeca-front.
De eerste RestOrest en MeeNeeM in ons land is eind
vorig jaar van start gegaan. Een RestOrest is een
mengvorm van cafetaria, luxe snackbar en restaurant;
een bedrijf dat op een breed publiek is ingesteld. In het
restaurant zijn drie vormen van bediening mogelijk:
tafelbediening, counterservice en zelfbediening.
De belangrijkste ontwikkeling is hier de meeneemafdeling.
Zoals ook bij vele Chinees-Indische restaurants kan dit
een belangrijke bron van inkomsten zijn.
Als het experiment slaagt, en daar ziet het wel naar uit
- de resultaten zijn tot nu toe boven het gebudgetteerde
gebleven - zal dit soort restaurants door heel Neder
land verschijnen.
C.P.S. Inc., een Canadees bureau van verkoopadviseurs
lanceerde een nieuw plan om de bezettingsgraad van
hotels omhoog te schroeven. De basis voor dit idee is
gelegd door een aantal Franse hoteliers, die onder de
naam ,,Promogestion" hun minder rendabele periode
indammen door een systeem, waarin de gasten bij hun
hotelovernachtingen alleen maar drie maaltijden betalen
of ze die gebruiken of niet. Het idee bleek aan te slaan
en C.P.S. contracteerde in een snel tempo reeds meer
dan 500 hotels voor ,,Stay Free Resort Travel Club",
over de gehele wereld. Voor de hotels bestaat het plan
alleen uit een simpele interne calculatie, namelijk: weegt
het verlies van de winst op de kamers op tegen een
vergrote omzet van keuken en bar.
Het zoeken van nieuwe vormen, welke aansluiten bij het
gewijzigde gedrags- en consumptiepatroon, zal, gezien de
toenemende beweeglijkheid van de toeristen en de toene
mende ruimte voor vrijetijdsbesteding met succes be
kroond moeten worden.
