stemprocedure de schuld? niet alleen voor landbouw 17 Politie in Tubbergen! berichten dat andere ruilverkavelingen door stemmingen waren goedgekeurd. De ruilverkavelingen worden echter al enige tijd van buiten de landbouw kritisch bekeken en het zou werkelijk geen groot wonder zijn geweest, wanneer er bij het aanbrengen van bezuinigingen („ombuigingen" heet dat), een groot stuk van de gelden voor de cultuurtechniek en daarmede voor de ruilverkavelingen zou zijn afgegaan. Dat is niet gebeurd, ook al omdat er terecht op kan worden gewezen dat veel van de cultuurtechnische werken aan de recreatie, de wegverbindingen enz. ten goede komen - dus aan niet-direct agrarische belangen. „Tubbergen" kan als een nieuw argument tegen de ruilverkavelingen worden gebruikt: er bleek immers uit dat vele agrariërs zelf het nut van de ruilverkavelingen niet inzien. In de commentaren wordt nu allerwege aangedrongen om spoedig te beginnen met de zogenaamde landinrichtings wet. Het voornemen daartoe werd reeds aangekondigd in het regeerakkoord dat ten grondslag ligt aan het kabinet Biesheuvel. Eerst zal echter volgens de plannen van het kabinet een commissie van niet minder dan negen ministers over de toepassing van de ruilverkavelingswet een advies uitbrengen om tot bezuinigingen voor de overheid te komen; daarna zouden pas voor een land inrichtingswet de nodige voorbereidingen worden getrof fen. „Tubbergen" lijkt dit alles te gaan verhaasten. De wijze van stemming kreeg door deze uitbarsting een centrale plaats bij de hervormingsgezinden. Ook de minister van Landbouw en het Landbouwschap verklaar den dat daar eens nodig naar gekeken moet worden. Toch zou men de uitvinders van deze stemprocedure onrecht aandoen wanneer men alleen op de onrechtvaar dige kanten ervan wijst. Ruilverkaveling is een zaak van grondbezitters en van grondgebruikers. Het wordt als een belang voor een streek beschouwd wanneer er een verbetering van de ligghg van de percelen komt en er nieuwe wegen en waterlopen worden aangelegd die de bereikbaarheid en de waterbeheersing ten goede ko men. De overheid stelt daarvoor geld ter beschikking, zodat, ook al moeten de grondgebruikers een deel terugbetalen, er in totaal toch een grote investering van de gemeen schap in een streek wordt gedaan. Moet het nu mogelijk zijn dat zo'n beleid wordt geblokkeerd door een aantal dwarsliggers die elders wonen en niet geïnteresseerd zijn? Uiteraard niet. Welnu: wie niet de moeite neemt om te komen stemmen wordt geacht te hebben voorgestemd zodat op die manier de goeden niet onder de onverschil ligen lijden. De stemprocedure was dus niet helemaal zot. Hij berust echter op een aantal oude zekerheden die nu niet helemaal meer lijken op te gaan. Hebben grondgebruikers er belang bij dat hun grond verkaveld wordt, of is dat belang er wel maar wordt het door de betrokkenen niet als zodanig gezien? In beide gevallen moet men uit agrarisch oogpunt een vraagteken zetten. Een belangrijk vraagpunt is de bedrijfsvergroting. Voordeel van een investering in de landbouw krijgt men immers bijna alleen wanneer men er het bedrijf mee kan vergroten. En bij ruilverkavelingen mag men tevreden zijn wanneer men na de veel tijd vragende cultuurtechnische werken en de noodzakelijke juridische plichtplegingen een bedrijf met dezelfde omvang als tevoren overhoudt. Dat bedrijf zal dan de rente moeten opbrengen welke elke ruilverkaveling aan de bedrijven oplegt. Degenen die met de ruilverkavelingswet werken, zeggen hierop terecht dat de vergroting van de bedrijven nooit de bedoeling is van de wet die immers van ruil van grond uitgaat. Er gaan wel een aantal boeren weg tijdens de verkave ling, maar die grond heeft de staat (lees S.B.L.) hard nodig om ook voor recreatie en bebossing voldoende ruimte te houden. Zou men dat laatste niet doen dan zouden de niet-agrarische critici er weer een argument bij krijgen om de ruilverkavelingen om zeep te helpen. De ruilverkavelingen hebben er in de loop van de tijd steeds meer functies bijgekregen. Vorig jaar is ter gele-

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Raiffeisen Boerenleenbank' | 1972 | | pagina 19