Bezinning op
functioneren van
het monetaire systeem
FINANCIEEL
OVERZICHT
Sedert 15 augustus ontbreekt een belangrijke
peiler aan het internationale monetaire systeem,
dat inmiddels ca. 27 jaar gefunctioneerd heeft vol
gens de in 1944 in Bretton Woods vastgestelde
spelregels. Menige crisis heeft dit systeem kun
nen doorstaan, dankzij nauwe monetaire samen
werking.
Nadat de Amerikaanse president in augustus jl.
verklaarde de tussen de Centrale Banken in het
buitenland aangehouden dollarsaldi niet langer in
goud te zullen omzetten, verviel de basis aan het zo
vertrouwde systeem van vaste wisselkoersen. Daar
door kwam de dollar te zweven en daarmede alle
andere valuta's; er ontstond een situatie, waarbij
nationale belangen een kans maken te prevaleren
boven gemeenschappelijke belangen. Ook kwam
er een einde aan de kredietfaciliteiten van het
I.M.F., welke ter beschikking stonden om tijdelijke
liquiditeitsmoeilijkheden te overbruggen. De ont
stane situatie deed enigszins denken aan de jaren,
voordat het bestaande systeem tot stand kwam.
In de dertiger jaren was er echter sprake van een
min of meer chaotisch geheel van vrije wissel
koersen en veelvuldige devaluaties, die de handel
zo verlamden, dat sommige landen hun internatio
nale handelsactiviteiten zelfs beperkten tot goe-
derenruil.
OORSPRONG IN BRETTON WOODS
Bij de deskundigen, die in de zomer van 1944
in Bretton Woods bijeenkwamen, lag deze situatie
nog vers in het geheugen. Zij wilden een geordend
systeem van vaste wisselkoersen. Niemand wilde
overigens terugkeren naar de klassieke interna
tionale gouden standaard, die sinds het begin van
de 19e eeuw tot aan de dertiger jaren gefunctio
neerd had. Door een rigoreuze toepassing van deze
gouden standaard waren bepaalde landen gedwon
gen tot het nemen van dusdanige deflatoire maat-
426
