GAAT DAT
zo
Als je iemand, die weinig van het coöperatie
wezen afweet, maar wel het een en ander van
naamloze vennootschappen, iets over de struc
tuur van deze organisatie ook een coöperatie
vertelt, dan is het boeiend zijn reacties te vol
gen.
De eerste mededeling, dat al onze aangesloten
banken zelfstandige rechtspersonen zijn, brengt
een peinzende blik in zijn ogen.
Juist als hij kennelijk begint te denken: O, dan
is de Centrale Bank zeker een soort moeder N.V.,
die de zeggenschap heeft in de aangesloten ban
ken, een soort dochter N.V.'s, garandeert een vol
gende mededeling compleet succes. In principe
zijn die zelfstandige aangesloten banken alle een
soort moeder N.V.'s, die de zeggenschap hebben
in hun ene dochter, de Centrale Bank, zeg je dan.
Afgezien van de biologische verrassing, dat vele
moeders te zamen één dochter hebben, slaat deze
zijns inziens organisatorisch eveneens merkwaar
dige constructie hem met stomme verbazing. Hoe
kan dat nou? Zoveel hoofden, zoveel zinnen! Zo
iets is toch niet te leiden! Een dooddoener als:
Nou, de praktijk wijst toch uit, dat we op die ma
nier een van de grootste bankinstellingen van
Nederland zijn geworden, overtuigt zijn organisa
torisch anders gevormde geest niet.
Pas als je geleerd gaat doen en zegt, dat onze
moeder N.V.'s geheel vrijwillig hun eigen zelfstan
digheid beperken door gezamenlijke bepaalde
bevoegdheden en werkzaamheden over te dragen
aan hun dochter, de Centrale Bank, mits en voor
zover dat efficiënter centraal kan geschieden,
wordt zijn gevoel voor efficiency wat gestreeld.
Vraag je dan verder achteloos of naar zijn mening
in het volgens hem normale zakenleven van
de N.V.'s het principe van inspraak voldoende
wordt gerealiseerd, dan wordt een aanvankelijk
bij hem opkomend gevoel van irritatie plotseling
weggenomen door de uitroep: Hé, gebeurt bij jullie
overal zo efficiënt mogelijk zelfstandig, wat zelf
standig moet gebeuren? Nou, zeg je dan, zullen
we een borrel gaan drinken?
Och hoe gaat dat na een tijdje? Na die borrel
drink je er nog ééntje en je gaat een hapje eten,
al of niet onder het genot van een goed glas. De
zinnen worden steeds langer en de gesprekken
steeds geleerder. De problemen van deze tijd wor
den uitputtend behandeld en dus krijg je het ook
over fusies.
Nieuwe verbazing bij onze N.V.-deskundige over
onze wijze van fusioneren met de Centrale Boeren
leenbank: ,,Je fusioneert, of je doet het niet. Richt
die Centrale Bank toch op. Laat de boerenleen
banken en raiffeisenbanken hun „aandelen" in hun
Centrale Banken verwisselen in „aandelen" in de
nieuwe Centrale Bank en de fusie is rond. Dan
kun je pas, zo zegt hij als man die het meent te
weten, de werkzaamheden coördineren en inte
greren. Heb je die structuur van een nieuwe Cen
trale Bank niet, dan weet je nooit of het coördine
ren en integreren van de werkzaamheden zinvol
is. Als er dan uiteindelijk toch die structuur niet
356
