financieel overzicht
Uit het voorgaande overzicht blijkt, dat naast
de tariefswijzigingen de looptijd van de promes
sen werd veranderd van 9 in 8 maanden. In het al
gemeen worden de promessen maximumlooptijd
één jaar beschikbaar gesteld met een zodanige
looptijd, dat de vervaldatum ongeveer ligt in de pe
riode, wanneer de vennootschapsbelasting moet
worden betaald (globaal tweede helft september tot
begin november).
De gememoreerde grote mutaties vonden plaats
in een onzekere markt. Men voelde zich niet alleen
onzeker, doordat de gegevens omtrent dergelijke
grote, tegengestelde geldbewegingen in de regel
vertraagd ter beschikking komen, waardoor het in
zicht bemoeilijkt wordt, maar vooral onder invloed
van een voortgaande daling van het internationale
renteniveau. Bovendien werd onder invloed van
tal van discontoverlagingen in het buitenland in de
markt het gevoel steeds sterker, dat nu ook De
Nederlandsche Bank haar tarieven zou moeten ver
lagen, daartoe genoodzaakt door de ontwikkeling
in het buitenland. Dit was voor een aantal markt
prijzen aanleiding te trachten zo snel mogelijk geld
weg te werken. Uiteraard daalden door aanbod van
geld de tarieven, voor de kortere termijnen zelfs
ruim één procent; voor de langere termijnen kwam
de daling neer op '/2 a
Aanvankelijk werd algemeen aangenomen, dat
de geldmarkt door do uitkering van h t Rijk aan
de gemeenten medio januari ruim zou worden en
daarna zou verkrappen door terugbetalingen van
valutatermijntransacties f 300 miljoen) aan De
Nederlandsche Bank en een vermeerdering van de
bankbiljettencirculatie.
De verruiming kwam enkele dagen later, onder
andere doordat de maandelijks te betalen olie- en
benzineaccijns, die tot nu toe op de achttiende
van de maand moest worden voldaan, met ingang
van 1971 per de vijftiende plaatsvindt.
Inmiddels trad De Nederlandse Bank opnieuw
als koper van dollars op voornamelijk op drie
maands termijn en vloeide uit dien hoofde tot
nu toe ruim 400 miljoen de markt toe.
Mede hierdoor ziet het er naar uit, dat ultimo ja
nuari voor de markt geen moeilijkheden zal opleve
ren Begin februari kunnen de belastingbetalingen
vooral de te betalen loon- en omzetbelasting
wordt hoog verwacht vermoedelijk grotendeels
door terugkerend bankpapier worden opgevangen.
OBLIGATIEMARKT
Terugblikkend op het achter ons liggende jaar
kunnen wij constateren dat de rentetarieven op
nieuw recordhoogten hebben bereikt en dat een
daarna te verwachten verlaging van de rentestand
tijdens het tweede halfjaar niet is uitgebleven. Ge
durende de eerste maanden van 1970 viel nog een
duidelijke stijging van de rente te constateren, die
in het midden van het jaar haar hoogtepunt vond,
waarna de markt in de tweede helft van het jaar
en met name in de laatste weken van 1970 de in
ternationale rentedaling volgde. Tot deze ontspan
ning op de kapitaalmarkt heeft bovendien de door
gaans ruime belangstelling van de buitenlandse
beleggers, voornamelijk van Zwitserse en Duitse
zijde, voor guldensleningen bijgedragen. In totaal
werd voor ruim 3,2 miljard aan nieuwe obligatie
leningen geplaatst tegen ruim f 2,5 miljard in 1969,
en bovendien bijna 300 miljoen aan pandbrieven
tegen ruim f 180 miljoen in 1969.
Het merendeel werd gevormd door leningen ten
laste van de Staat en de lagere overheid welke
met obligaties uitkwamen met hoofdzakelijk middel
lange looptijden. Vooral de internationale renteda
ling onder invloed van een minder stringent ge
voerd monetair beleid in de Verenigde Staten,
kwam de markt ten goede, waardoor de 71/2
staats- en B.N.G.-leningen in december de pari-
koers weer benaderden, hoewel de emissieactivi
teit zich op een hoog peil handhaafde.
De toegenomen binnenlandse belangstelling voor
obligaties als gevolg van de toch wel teleurstel
lende koersontwikkeling op de aandelenmarkt en
de buitenlandse obligatie-aankopen gaven de han
del een levendig karakter. Door de kapitaalimport
is de opnamecapaciteit van onze obligatiemarkt
weliswaar aanzienlijk versterkt, doch in deze ont
wikkeling schuilt echter wel het gevaar van het
plotseling kunnen optreden van een kapitaalbewe
ging in tegengestelde richting indien het vertrou
wen in de positie van de gulden zou verminderen.
Richtte de belangstelling van het buitenland zich
vooral op de hoogrentende leningen, van binnen
landse particuliere zijde was relatief veel vraag
naar laagrentende stukken die flink onder pari no
teren, en die uit fiscaal oogpunt aantrekkelijk zijn
voor hen die geen behoefte hebben aan een ver
dere verhoging van het belastbare inkomen. De
langzame maar vrij gestadige stijging van de obli-
gatiekoersen kreeg in januari extra impulsen door
72
