CONJUNCTURELE ONTWIKKELING MINDER UITEENLOPEND
Terwijl het jaar 1970 uiteenlopende conjuncturele ontwikkelingen te zien gafzullen de uitersten
in het jaar 1971 dichter bij elkaar komen, aldus Economie Outlook, een O.E.C.D.-rapport, dat enige
tijd geleden verscheen. Liet de produktie in de Verenigde Staten nauwelijks enige expansie zien,
de meeste Europese landen, alsmede Japan werden in 1970 gekweld door een sterke oververhit
ting van de conjunctuur, gepaard gaande met sterke loonstijgingen. Voor de E.E.G. als geheel werd
de stijging van de loonsom geraamd op 14 De loonsom is daarmee sterker toegenomen dan in
welk jaar ook sedert de oprichting van de Europese Economische Gemeenschap in 1957.
Tegenover een sterke loonsverhoging stond overigens in een aantal landen w.o. West-Duitsland,
een duidelijke vertraging van de produktiviteitstoename.
FINANCIER OVERZICHT
GERINGERE INVESTERINGSNEIGING
Inmiddels wordt voor de Verenigde Staten gedu
rende het lopende jaar een toename van het bruto
nationale produkt verwacht van ca. 3 terwijl in
West-Europa de groei terug zal lopen van 5 (in
1970) naar 4%. Dit verlangzamen zou met name
tot uiting komen in geringere investeringen. Mone
tair restrictieve politiek en verminderde winstmar
ges, maar ook een zekere verflauwing van de con
sumptieve vraag zouden de ondernemers doen
aarzelen bij het doen van investeringen.
VOORTGAANDE INFLATIE
Wie echter mocht denken dat verminderde
investeringsgeneigdheid en vertraagde groei van
de consumptie in 1971 zouden kunnen leiden tot
sterke vermindering van de inflatie, zal bedrogen
uitkomen. De ervaring heeft geleerd dat bij een
aarzelende vraag de bestedingsinflatie, dat wil zeg
gen de opwaartse druk op de prijzen veroorzaakt
door een te sterke vraag, weg valt, maar dat de
kosteninflatie onder meer veroorzaakt door over
matige loonstijgingen, voorlopig niet tot stilstand
zal komen.
Vertraagde groei gecombineerd met voortwoeke
rende inflatie werden tot nu toe gesignaleerd in
landen als Engeland en de Verenigde Staten van
Noord-Amerika, maar vormen evenzeer een bedrei
ging voor een land als West-Duitsland. Het eerder
vermelde rapport verwacht gedurende 1971 een
betrekkelijke stilstand in de Westduitse conjunc
tuur, terwijl de prijsstijgingen onverminderd zullen
voortgaan. De prijzen van de binnenlandse con
sumptie stegen in 1970 reeds met 6,6%. Men
vraagt zich ook in West-Duitsland af of er thans
sprake is van een dreigende omslag van de con
junctuur of van een normalisatie van het niveau
van economische activiteit.
Reeds sedert het voorjaar van 1970 werden be
paalde delen van de Westduitse industrie gecon
fronteerd met een verminderde orderportefeuille.
Deze gang van zaken was grotendeels te wijten
aan een wat minder sterke binnenlandse vraag.
Voorts bleek het investeringsvolume van 1970
beneden dat van 1969 te liggen, hetgeen tekenend
is voor een geringer vertrouwen van de onder
nemers in de toekomst.
De ondernemers zullen bij hun investeringen zon
der twijfel meer selectief te werk moeten gaan en
daarbij moeten ervaren, dat dank zij de sterk ge
stegen kosten van de investeringsgoederen veel
grotere bedragen vereist zijn.
Dit zijn minder optimistische geluiden voor wat
betreft de impulsen die van de ondernemers zul-
70
