financieel overzicht
dien er een klein tekort in de markt is ligt de
call-rente tegen dit niveau aan.
Ontstaat er echter door de steeds in beweging
zijnde betalingsstroom een overschot ook al is
dit niet zo groot dan zakt de call-rente belang
rijk, omdat men het daggeld dan gewoon niet kwijt
kan. Deze veranderingen in de call-rente oefenen
een relatief grote invloed uit op de andere geld
markttarieven, bijvoorbeeld de prijzen voor kas
geldleningen. Uiteraard is de uitwerking het grootst
in de korte termijnen.
In de markt wordt algemeen aangenomen dat
de storting op de 15-jarige 8% staatslening 1970
III per 15 december geen verkrapping tot gevolg
zal hebben. De stortingsdatum valt samen met de
datum waarop het Rijk de maandelijkse uitkering
aan de gemeenten effectueert. Bovendien is deze
lening bedoeld voor consolidatie van de vlottende
schuld van de lagere overheid en men verwacht
dat het bedrag van de lening 325 miljoen plus
f 75 miljoen ten laste van de voorinschrijfrekening)
nog in 1970 aan de gemeenten zal worden uitge
keerd en daarmede in de markt terugkeert.
Het Rijk heeft in december eveneens maatrege
len genomen met betrekking tot de financiering op
lange termijn door de lagere overheid. De z.g.
burgerzinleningen (leningen waarvan het rentetype
beneden de marktrente ligt, waarbij geacht
wordt dat een of meerdere inwoners van de ge
meente die y4 op tafel leggen) zijn niet meer
toegestaan, behalve voor aankoop van grond. De
voorziening in de financieringsbehoeften op lange
termijn is daardoor weer geheel voorbehouden aan
de Bank voor Nederlandsche Gemeenten. Daar
naast is het totaalbedrag waarvoor de gezamenlijke
gemeenten leningen mogen garanderen voor het
jaar 1971 vastgesteld op hetzelfde bedrag als voor
1970 nl. 330 miljoen. Voor de provinciale over
heden waarvoor in 1970 geen garantielimiet
gold is het maximum vastgesteld op f 235 mil
joen. Bovendien werd het garantieniveau met in
gang van 18 december jongstleden verlaagd van
8% koers 99y2 (geldig sedert 1 september
1970) tot 81/2 pari.
Verwacht wordt dat enkele dagen na medio de
cember een snelle vermeerdering van het bankpa
pier in omloop in verband met de Kerstdagen
geschat op f 750 miljoen de markt zal verkrap
pen, mogelijk getemperd door uitkeringen van het
Rijk aan de gemeenten in het kader van de laatste
Staatslening.
Hoe de markt zich in 1971 zal ontwikkelen is
nog een open vraag. Begin januari zal veel bank
papier uit de circulatie terugkeren. De verruimende
werking hiervan en van dan te verwachten Rijks
uitkeringen kan weer teniet gedaan worden en
omslaan in een verkrapping doordat in januari on
geveer f 600 miljoen aan valutatransacties aan de
Nederlandsche Bank moet worden betaald (de
Bank verkocht deze valuta in oktober aan de ban
ken op driemaandstermijn). De mogelijkheid is niet
geheel uitgesloten dat de Bank ter regulering van
de geldmarkt een deel van deze transacties zal wil
len verlengen.
Voorshands ziet het er niet naar uit dat de rente
op de geldmarkt belangrijk zal dalen. In dit ver
band is de bovengenoemde aanbeveling van de
O.E.S.O. van betekenis. Overigens hangt de toe
komstige ontwikkeling binnenslands onder meer af
van de uitwerking van de recente loonmaatregelen.
28