„De leden moeten inzien, dat de coöperatie niet
meer als verzamelbak kan fungeren, van wat de
leden believen te produceren. De hele marktstruc
tuur is in beweging. De afzetkanalen zijn totaal
veranderd. Denken we maar aan de enorme con
centraties in de verwerkende industrieën, de op
komst van het zelfbedieningssysteem, de ontwik
keling van het grootwinkelbedrijf en de inkoop
combinaties van winkeliers. De afzetcoöperaties
moeten hierop een passend antwoord geven, op
straffe hun prijscorrigerende functie niet langer te
kunnen waarmaken.
Om een actieve marktpolitiek te kunnen voeren,
moeten de leden bereid zijn méér bevoegdheden
dan ze tot nu toe gewend waren, aan de coöpera
tieve organisatie over te dragen. De fruitkweker
moet bereid zijn bepaalde soorten hardfruit, welke
de markt vraagt, te kweken en op tijdstippen te
doen veilen, die uit een oogpunt van de markt
structuur, door veiling- en marktdeskundigen ge
wenst geacht worden. De varkenshouder moet be
reid zijn varkens, van een bepaald basismateriaal
op een bepaald tijdstip en van een bepaalde ge
wichtsklasse te leveren. Alleen op deze wijze van
gebundeld optreden is het mogelijk, dat de coöpe
ratie dezelfde prijscorrigerende marktinvloed blijft
houden, als ze vroeger onder andere marktstruc
turen had, en waar met een passief optreden kon
worden volstaan. Wie coöperatie ziet als „prijs-
compenserende macht" in een moderne marktstruc
tuur, zal voortdurend mee moeten ontwikkelen en
aanpassen aan de werkelijkheid. Dat zullen vooral
de leden van de coöperaties ernstig moeten over
denken. Dat betekent een stukje prijsgeven van
eigen zelfstandigheid en dit beloond zien met een
blijvende prijscorrectie van de gezamenlijke boe
ren- en tuindersstand."
Voorlopig moeten we roeien met de riemen die
we hebben. Dat betekent: geen economische
macht voor de landbouw, en een moeizaam pogen
nu politieke invloed uit te oefenen. Wat op wrange
wijze tot uitdrukking kwam in de brief, die de
Friese boerenorganisaties ter afsluiting van hun
„logeeracties" aan de H.H. politici in Den Haag
stuurden: „Onze agrariërs bezitten niet de econo
mische macht van de grote concerns en de vak
bonden en moeten dus wel een beroep doen op de
politici om het voortbestaan van deze middengroep
mogelijk te maken".
Heeft u het gelezen
Een Oostenrijkse bank adverteerde deze zomer in
Honkongse dagbladen met een nieuwe spaarvorm.
Wie 50.000 dollar stort op een termijn-spaarreke
ning voor twee jaar, krijgt een vliegbiljet eerste
klasse naar Duitsland en mag er een fonkelnagel-
nieuwe Mercedes 250 uitzoeken.
Wie maar 25.000 dollar over heeft, krijgt slechts
oen wereldreisje aangeboden, geheel verzorgd.
In de Verenigde Staten schijnen de banken dit sy
steem zelfs too te passen bij het aantrekken van
kleine spaarders. Er is daar, zo zegt men, een felle
concurrentiestrijd gaande om de gunst van de
spaarder. Wapens in die strijd zijn de prachtige
premies, waarmes de banken elkaar de loef pro
beren af te steken.
Veronderstel nu eens, dat wij ook
Hallo, u spreekt mst de Raiffeisenbank, afdeling
spaarpremies.
Goed meneer Spaargaren, u wilt dus tienduizend
gulden storten op een termijn-spaarrekening. Dat
kan, dan ontvangt u onmiddellijk een bromfiets met
voorvering. Wanneer komt u de premie afhalen
Natuurlijk kunt u iets anders kiezen. Nee, geen
kleurenteevee. Dan valt u in do categorie van twin
tig mille of hoger.
Een fiets met zijtassen en jasbeschermers zal wel
lukken, denk ik. Het staat genoteerd, meneer.
O, uw moeder laat vragen of ze bij duizend gulden
in aanmerking kan komen voor een elektrische
melkkoker
Daarop kan ik niet direct antwoord geven, dat zul
len we eerst even overleggen mst de deskundigen
van onze centrale bank.
Ja, ik bel u nog wel terug!"
Ik moet er niet aan denken!
Als het waar is, dat bij ons in Nederland alles vijf
tig jaar later gebeurt, ben ik daar ditmaal dankbaar
voor.
Ik krijg zo'n bromfiets toch nooit over de balie
getild. Cas Sier
495
