TOERISTISCH
NEVENBEDRUF
Het wisselende en dikwijls teleurstellende inko
men van de kleinere landbouwbedrijven in toeris
tisch attractieve gebieden heeft tal van agrariërs
ertoe gebracht een aanvullend inkomen te winnen
uit het toerisme.
Zij doen dit door middel van kamerverhuur, ex
ploitatie vtn kampeerterreinen en de verhuur van
huisjes of bedrijfsgebouwen. Een gebied dat zich
bij uitstek leende voor weekend- en vakantie-
toerisme was van oudsher de Veluwe.
Een steeds groter wordende groep agrarische
ondernemers tracht hier zijn bestaansbronnen aan
te vullen door aan toeristen woon-verblijfsaccom-
modatie aan te bieden.
Teneinde een beter inzicht te verkrijgen in de
aard van deze bedrijven en de exploitatie-uitkom
sten werd door het Landbouw Economische Insti
tuut op verzoek van de Provinciale Landbouw
kundige Dienst van Gelderland een onderzoek in
gesteld in dit oudste en meest geliefde toeristen
centrum.
Dit onderzoek dat in zijn soort uniek genoemd
mag worden vormt een welkome aanvulling op het
schaarse materiaal dat over deze problematiek ter
beschikking staat.
Op het raakvlak van toerisme en landbouw doe
men enkele belangrijke vragen op, waarvoor men
in het onderhavige rapport getracht heeft een ant
woord te vinden.
Zo is het van belang te weten op welke wijze op
agrarische bedrijven mogelijkheden worden gebo
den om de vakantie door te brengen. Daarnaast is
de vraag gesteld welke de betekenis is van het
toeristisch nevenbedrijf als bron van inkomen. Ten
slotte is het zeker van belang te weten welke uit
breidingen in de toekomst zijn te verwachten.
Het is daarom nuttig aan de publikatie enige
aandacht te besteden.
ONTSTAAN
Van de 95 agrariërs met een toeristisch neven-
bedrijf die geënquêteerd werden was een groot
aantal pas na de tweede wereldoorlog met de
exploitatie begonnen.
Slechte bedrijfsuitkomsten, met name in de
pluimveehouderij, speelden veelal een belangrijke
rol. Naar de grootte gemeten komen deze neven-
bedrijven het meeste voor bij die landbouwbedrij
ven welke naar de maatstaven van het L.E.I. een
omvang hebben van minder dan 600 bewerkings
eenheden, uitgedrukt in levende have zijn dit be
drijven met ca. 200 mestvarkens of 1.500 hennen.
SAMENSTELLING VAN VERBLIJFSACCOMMODA
TIE WIJZIGT ZICH
Naast het verhuren van zomerhuisjes worden
kampeerterreinen geëxploiteerd, kamers of delen
van de bedrijfsgebouwen verhuurd. In de
loop van de jaren hebben zich accentverschuivin
gen voorgedaan. Het verhuren van kamers met
pension, typerend voor het beginstadium nam af,
verhuur van kamers zonder pension nam toe, terwijl
er gedurende de laatste jaren steeds meer bedrij
ven van start gingen met de verhuur van huisjes
en de exploitatie van kampeerterreinen. Dit laatste
laat zien hoe de agrariër zich weet aan te passen
bij de gewijzigde recreatiegewoonten. Overigens
neemt het aantal agrariërs welke meer dan een
vorm van verblijfsaccommodatie toepassen toe.
Hieruit blijkt het streven naar risico-spreiding.
HUISJES
Bij de geënquêteerde bedrijven waren er 40 die
één of meer huisjes exploiteerden. Van de meer
dan 100 huisjes was ruim de helft nieuw gebouwd,
die overigen waren ontstaan door verbouwing. Een
kwart van de betreffende bedrijven slaagde er
slechts in de huisjes uitsluitend in het hoogseizoen
te verhuren. De verhuurprijzen bleven in het alge
meen beduidend beneden die van de echte gespe
cialiseerde recreatiebedrijven. Driekwart van de be-
Recreatieve bedrijfsmogelijkheden op landbouwbedrijven.
Een oriënterend onderzoek op de Veluwe. L.E.I.
500
