ENQUÊTERECHT
Reeds sinds mei 1968 ligt bij de Tweede Kamer
een wetsontwerp ter behandeling over de herzie
ning van het enquêterecht.
Het Wetboek van Koophandel kent reeds lang
enige bepalingen, waarin aan een minderheid van
aandeelhouders in een naamloze vennootschap het
recht is toegekend door de rechter een onderzoek
(enquête) te laten instellen naar het beleid en de
gang van zaken van die vennootschap.
In de praktijk werkte dit enquêterecht niet, om
dat er o.a. een regeling ontbrak die het mogelijk
maakte, dat wanneer het onderzoek een wanbeleid
constateerde, met dwang door de verzoekers aan
het wanbeleid een einde kon worden gemaakt.
Het nieuwe wetsontwerp geeft een aanzienlijke
verruiming van dit enquêterecht te zien. Allereerst
blijft het niet beperkt tot de naamloze vennoot
schap, maar ook in de coöperatieve vereniging
kunnen, volgens het ontwerp, belanghebbenden
een onderzoek vragen.
Wie kan een enquête vragen?
Allereerst de procureur-generaal van het Ge
rechtshof te Amsterdam en zulks in het algemeen
belang. Verder, bij de n.v., een groep aandeelhou
ders, die tenminste een tiende deel van het ge
plaatste kapitaal vertegenwoordigt of rechthebben
de is op 500.000,aandelen nominaal of zoveel
minder als de statuten van de n.v. bepalen. Bij de
coöperatieve vereniging geldt dat aanvragers kun
nen zijn: „leden der vereniging, ten getale van
tenminste 300, of zoveel leden als tenminste een
tiende gedeelte van het ledental uitmaken, ofwel
zoveel leden als tezamen bevoegd zijn tot het uit
brengen van tenminste een tiende gedeelte der
stemmen in de ledenvergadering."
Een belangrijke uitbreiding is dat ook algemeen
erkende centrale organisatie's van werknemers een
onderzoek aan de rechter kunnen vragen, indien
zij een vakbond vertegenwoordigen die leden heeft
binnen het te onderzoeken bedrijf. Hiermee krijgen
dus de werknemers van de n.v. of de coöperatieve
vereniging indirect de mogelijkheid een onderzoek
te laten instellen naar de gang van zaken bij hun
werkgever.
Van een verzoek tot enquête wordt, zo de n.v.
of de coöperatie onder toezicht staat van Ver
zekeringskamer of de Nederlandse Bank, afschrif
ten naar die toezichthouders gezonden. Deze in
stellingen worden steeds gehoord en op de hoogte
gehouden.
204
