landbouwcommentaar
„wijst vele voorstellen van het bedrijfsleven
onder andere het oprichten van een Grondbank
van de hand. Het is te begrijpen dat niet alle maat
regelen die in het urgentieprogramma 1970 van het
Landbouwschap worden verlangd, op korte termijn
kunnen worden verwezenlijkt. Maar wij het
Z.L.M.-bestuur eisen wél van de minister van
Landbouw, dat hij zal doen wat in zijn vermogen
ligt en uitvoering zal geven aan wat op korte ter
mijn mogelijk is. Het beleid, dat minister Lardinois
momenteel voert, komt zonder meer neer op een
koude sanering." Aldus het blad van de Z.L.M.
MINDER VERTROUWEN
De onzekerheid over het E.E.G.-beleid is zonder
twijfel mede aanleiding tot de toenemende onrust
onder de boeren en tuinders. Het vertrouwen in het
gemeenschappelijk landbouwbeleid is in de afge
lopen maanden snel minder geworden. Onder deze
omstandigheden moest de aandacht zich wel ster
ker richten op het nationale beleid. En dat vertoont
volgens de critici weinig nieuwe ontwikkelingen of
nieuwe ideeën.
Minister Lardinois zei tijdens zijn noordelijke reis
tegen een radioverslaggever, dat hij op goede
voorstellen voor verbetering wachtte. Dit is een
nogal passieve houding voor een verantwoordelijk
bewindsman en het is bovendien een slag in het
gezicht van het Landbouwschap en de organisaties
die niet nalaten constructieve voorstellen te doen.
DE ORGANISATIES EN DE ACTIES
Wij hechten in Nederland veel waarde aan ge
organiseerd overleg, maar als dat niet de gewenste
resultaten oplevert blijkt de weg vrij voor de
„buitenparlementaire oppositie". De actiecomité's
in het noorden hebben zich keurig gedragen
ook de heer Knottnerus toonde hiervoor waarde
ring maar in Zuidlaren bleek dat een goed be
doelde demonstratie gemakkelijk uit de hand kan
lopen.
Dit gaf ir. Swierstra aanleiding in het Fries Land
bouwblad te schrijven: „Wij hopen, dat het de re
gering inmiddels uit deze en andere gebeurtenis
sen duidelijk is geworden, dat als van overheids
wege op korte termijn niet meer ten bate van de
land- en tuinbouw wordt gedaan, de organisaties
de leden niet meer in de hand zullen kunnen hou
den. De in september in te dienen rijksbegroting
(niet alleen het hoofdstuk over de landbouw) zal
in deze een uiterst belangrijke toetssteen worden."
GEEN NIEUWE IDEEËN
Wie na de reis van minister Lardinois door de
drie noordelijke provincies verwachtte dat de be
windsman fundamentele ideeën zou hebben opge
daan, kwam bedrogen uit.
Op korte termijn blijft er van het ministeriële
bezoek niet veel méér over dan een rijksbijdrage
in de stichting van een pluimveeslachterij. Op zich
zelf een positieve zaak. De toezegging van de
minister om méér geld voor ruilverkavelingen naar
het noorden te laten stromen, betekent alleen een
verschuiving die ten koste van andere gebieden
zal moeten gaan. Het was opvallend, dat de mini
ster op zijn persconferentie te Assen ontkende de
akkerbouw in het noorden te willen vervangen door
melkveehouderij. Hij zei bepaald geen behoefte te
hebben aan nog meer melk. Melk is dan ook een
produkt dat bij te grote produkie de overheid geld
kost, in tegenstelling tot veredelingsprodukten. Te
recht zei de bewindsman, dat het voor de overheid
buitengewoon moeilijk is de veredelingslandbouw
te stimuleren, aangezien deze produktietakken
„vrije produkten" aan de markt brengen en in
voortdurende concurrentie staan met de bestaande
produkties elders in den lande. Voor de produk
ten waarvoor geen garantieprijzen bestaan, moe
ten initiatieven en risico's door de agrariërs zelf
worden genomen, aldus de minister. Volkomen
juist, als we er maar niet uit opmaken dat de over
heid wél de risico's van de melkveehouders en de
akkerbouwers neemt. Dat doet de overheid immers
alleen voor een deel van de prijsrisico's.
196
