VESTIGING VAN KANTOREN
Na in het februarinummer van de Raiffeisen-
bode te zijn ingegaan op de vestigingsproblematiek
van winkelbedrijven en dienstverlenende organen
in de moderne stad, willen we hier nog in het kort
terugkomen op de praktijk van het vestigen in
nieuwe winkelcentra.
Hoe komt nu een winkelcentrum tot stand? In de
eerste plaats kan een gemeente de gronden aan
kopen voor haar uitbreidingsplannen, waarin de
winkelcentra zijn opgenomen. De gemeentelijke
overheid bezit dan ook een sleutelpositie bij de
realisering van winkelcentra.
De volgende stap is dat de gemeente voor de
grond een belegger en soms de bouwer zoekt. De
voor de bouw van een winkelcentrum bestemde
gemeentegronden worden als regel niet in afzon
derlijke stukken, maar als één geheel uitgegeven.
Vele winkelcentra in Nederland zijn op deze wijze
in handen gekomen van grote beleggers, bouw
maatschappijen of zogenaamde promotors. Zij
bouwden het centrum en boden de winkels aan.
Soms wordt een winkelcentrum tot exploitatie
object gemaakt, wat tot hoge huren kan leiden. De
exploitant neemt een ander standpunt in dan de
belegger.
Bij belegging wordt tevoren vastgesteld welke
huurprijzen nodig zijn om een rendement te ver
krijgen dat zo mogelijk iets gunstiger is dan het
rendement van andere beleggingsobjecten.
Bij exploitatie echter wordt zonder meer gemikt
op het hoogst mogelijke rendement: het winkel
centrum wordt een zo groot mogelijk winstobject.
In een door derden geëxploiteerd winkelcentrum
kunnen de zich vestigende ondernemers, zoals b.v.
de Raiffeisenbank, hun bedrijfspand meestal niet
in eigendom verkrijgen. Het is begrijpelijk, dat be
leggers en exploitanten niet de bedoeling hebben
de panden te verkopen. Vele bedrijven willen ech
ter de panden om diverse redenen zelf in eigen
dom hebben.
Veel bedrijven zijn meestal (te) laat met de plan
nen voor nieuwe winkelcentra bekend. Grotere
ondernemingen en banken hebben specialisten in
dienst (ook de Centrale Raiffeisen-Bank) die trach
ten zo veel en zo snel mogelijk met de jongste
plannen (liefst al in het vroegste stadium) op de
hoogte te zijn.
Dikwijls zal een bouwer of belegger de groot
winkelbedrijven benaderen indien het een winkel
centrum van betekenis betreft.
Het komt echter steeds meer voor dat een groot
winkelbedrijf een bouwer of belegger benadert.
Deze vroege en regelmatige contacten maken het
mogelijk zich van goede vestigingspunten te ver
zekeren. De anderen moeten maar afwachten wat
er voor hen overblijft.
In het kader van de vestigingspolitiek onder
houdt de Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Bank
contacten met diverse grote instanties, die zich
bezighouden met de bouw van winkelcentra, o.a.
SAWIN.
Het blijft nuttig en wenselijk dat elke aangeslo
ten bank zich regelmatig op de hoogte blijft stellen
omtrent de ontwikkeling van nieuwbouwplannen in
haar werkgebied, zowel op het gebied van de par
ticuliere woningbouw als t.a.v. winkelcentra. Door
tijdige informatie kunnen de kansen om tot de ge
wenste en verantwoorde vestigingen te komen
worden vergroot.
157
