financieel overzicht
markt, waardoor de geregistreerde vraag naar ar
beidskrachten sterk opliep. De verwachtingen zijn
dan ook dat het tekort aan arbeidskrachten in
sommige gebieden nog verder zal toenemen.
De ontwikkeling van het algemeen prijsniveau is
zonder meer teleurstellend te noemen.
Bedroeg het jaarlijkse stijgingspercentage van
het prijspeil van de particuliere consumptie in de
jaren 1964 t/m 1968 achtereenvolgens 6,7 4,4
5,8%, 3,1 en 3%; gedurende de eerste 4
maanden van 1969 bedroeg de stijging van de
prijsindex voor gezinsconsumptie circa 7,7 De
invoering van de B.T.W. per 1 januari speelde
hierbij weliswaar een belangrijke rol (1,4%) even
als diverse andere exogene factoren (1,2%).
Het Centraal Plan-Bureau zag zich dan ook ge
noodzaakt het stijgingspercentage van de consump
tieprijsindex over 1969 te herzien tot 6'/2 Door
de invoering van de algehele prijsstop in april van
dit jaar kon verdere prijsstijging tot staan worden
gebracht. In juli en augustus was er zelfs sprake
van enige daling van dit indexcijfer. In hoeverre het
opheffen van de prijsstop, welke onlangs werd
vervangen door een algemene calculatiebeschik
king, neerkomende op een prijsstop met de moge
lijkheid van externe kostendoorberekening, op
nieuw aanleiding zal geven tot opwaartse druk
op het algemeen prijspeil, valt voorshands moeilijk
te voorzien. Wel staat vast dat Nederland in ver
gelijking met andere industrielanden over 1969 de
grootste stijging in het algemeen prijspeil zal
registreren. Deze gang van zaken zal ertoe leiden
dat de reële inkomensverbetering van de werk
nemer dit jaar minimaal zal zijn.
De Sociaal Economische Raad heeft in verband
met de prijsontwikkeling inmiddels maatregelen
voorgesteld, welke tot doel hebben de inflatoire
ontwikkeling enigszins af te remmen. Zij heeft de
regering geadviseerd het stringente prijsbeleid
voort te zetten met daarbij nieuwe prijsgedrags-
regels voor de ondernemingen in de vorm van een
prijzenbeschikking, de verdere B.T.W.-verhoging
op 1 januari 1970 uit te stellen, de huurverhoging
van 6 op te schorten en matiging te betrachten
van de overheidsbedrijven in tariefsverhogingen
De maatregelen welke de regering voor 1970
heeft aangekondigd, komen er op neer dat pep
1 juli 1970 de BTW-tarieven zullen worden ver
hoogd en dat de aangekondigde huurverhoging
eveneens tot 1 juli 1970 wordt uitgesteld.
Al deze maatregelen zijn gericht op de doorbre
king van de loon- en prijsspiraal waarin onze
economie is terecht gekomen om daarmee terug te
keren tot een gezonder economisch groeiproces.
BETALINGSBALANS
Voor de verbetering van het externe evenwicht
van onze economie zal het saldo op de lopende
rekening van de betalingsbalans te zamen met de
voorraadvorming, uitgedrukt in een percentage van
het nationaal inkomen, minstens 2,5 moeten zijn.
Voor 1969 wordt gerekend op een overschot
van 0,3 of wel 300 miljoen op de lopende
rekening en 2 2 miljard) voorraadvorming,
zodat wij ons, vergeleken met een stijging van
0,5% in 1967 en 2 in 1968, in de goede richting
bewegen.
Het nagestreefde overschot in het kader van de
hulpverlening aan de minder ontwikkelde gebieden
van 1 van het nationaal inkomen zal naar alle
waarschijnlijkheid ook in 1970 niet worden bereikt.
Het overschot op de lopende rekening op
transactiebasis en voor seizoeninvloeden gecorri
geerd, bedroeg in de eerste twee kwartalen van dit
jaar 355 miljoen tegenover 505 miljoen over
dezelfde periode van het vorig jaar.
Het tekort op de betalingsbalans in het eerste
halfjaar van 1969 bedroeg f 662 miljoen, hetgeen
f 169 miljoen meer was dan in de vergelijkbare
periode van het vorig jaar. Deze verslechtering
valt voornamelijk toe te schrijven aan het kapitaal
verkeer van de private sector uit hoofde van de
directe investeringen en effectentransacties in het
buitenland.
Het totale betalingsverkeer van particuliere
sector en overheid te zamen leverde een tekort van
bijna 250 miljoen op. Tevens was er sprake van
een afvloeiing van ruim 400 miljoen in het kapi
taal- en deviezenverkeer van banken.
Eén en ander resulteerde in een vermindering
van de officiële reserves over het eerste halfjaar
van dit jaar met ruim 650 miljoen, welke voor
namelijk tot uitdrukking kwamen in een afneming
van de rechten op het I.M.F.
De goud- en deviezenvoorraad van de Neder-
landsche Bank daalde met ruim 300 miljoen.
Voor 1970 wordt een overschot op de lopende
rekening van de betalingsbalans verwacht van
448