werkbezoek landbouwattachés
vastgesteld, of de hogere lasten van deze omvang
rijke kredietverstrekkingen kunnen worden gedra
gen. Daarnaast heeft de uitbreiding van de krediet
activiteit buiten de agrarische sector - een terrein
waar de lokale banken verhoudingsgewijs over
minder ervaring beschikten - eveneens tot de nood
zaak van meer bedrijfseconomisch onderzoek ge
leid. De aanstelling van kredietadviseurs voor bei
de sectoren is daar een uitvloeisel van geweest.
Andere onderwerpen, die de heer Greven in zijn
uiteenzetting betrok, waren de toenemende beteke
nis van de uitzettingen op lange termijn en de ge
volgen daarvan voor de liquiditeitszorg; de grotere
rol, die het Onderling Raiffeisengarantiefonds in
de kredietverlening van de lokale banken gaat spe
len als gevolg van de ruimere variatie der zeker
heden en tenslotte de invoering van de persoon
lijke lening.
De heer Hudig besloot de rij der sprekers met
een korte inleiding over de financiering van coöpe
ratieve verenigingen in het algemeen en agrarische
coöperaties in het bijzonder.
In de Nederlandse wet zijn twee voor de finan
ciering van coöperaties belangrijke zaken geregeld:
ten eerste de aansprakelijkheid van de leden der
coöperaties en ten tweede de fiscale positie van
coöperaties.
De aansprakelijkheidsregels betreffen enerzijds
eventuele jaarlijkse exploitatieverliezen en ander
zijds verliezen bij liquidatie. Voor beide mogelijk
heden is de meest gangbare vorm van aansprake
lijkheid de onbeperkte aansprakelijkheid, toege
past in verhouding tot de omvang van leveranties
aan of van afname van de betrokken coöperatie.
Zijn bepaalde leden niet in staat hun aandeel in
de aansprakelijkheid te dragen, dan wordt dit aan
deel over de andere leden volgens dezelfde sleu
tel verdeeld.
Hoewel uit het gezichtspunt van de financieren
de bank deze onbeperkte aansprakelijkheid altijd
de voorkeur verdient en vanuit het gezichtspunt
van de coöperatie de beste mogelijkheden voor
verkrijging van krediet biedt, komt in de praktijk
toch ook beperking van de aansprakelijkheid per
lid tot een vast bedrag voor. In het bijzonder de
gebruikscoöperatie benut de ook wettelijk ge
regelde vorm der uitgesloten aansprakelijkheid.
Hierdoor moet de financiering bij deze coöperaties
uitsluitend op andere zekerheden worden geba
seerd.
De belastingregels voor coöperatieve vereni
gingen zijn zodanig, dat over niet uitgekeerde win
sten het normale tarief van de vennootschapsbe
lasting moet worden betaald. Nabetalingen aan de
leden ter zake van geleverde produkten uit een be-
drijfsoverschot van de coöperatie kunnen belasting
vrij geschieden. Dit leidt bij veel coöperaties tot
oen uit financieringsoogpunt minder gewenste te
rughoudendheid bij het vormen van eigen ver
mogen. Er zijn echter grote verschillen op dit ge
bied in de diverse produktiesectoren.
Ook de altijd belangrijke factor van de kwaliteit
van de leiding werd door de heer Hudig besproken.
Het zijn deze kwaliteit van de leiding en de krediet
mogelijkheden, welke door de coöperatieve land-
bouwkredietbanken werden geschapen, welke het
hebben mogelijk gemaakt, dat de Nederlandse
324