EU
PROBLEMEN VAN DE WELVAARTSSTAAT
Tijdens een in Den Haag gehouden congres
onder de titel „Manco's in Marketing", sprak de
bekende econoom professor Katona over het con
sumentengedrag in de welvaartsstaat, waarin de
levensstandaard sterk is gestegen, een beperkte
mate van werkeloosheid heerst, waar het accent
verschuift van het vuile werk naar de „white collar
job", maar waar ook een geleidelijke inflatie op
treedt. In deze reeds meerdere malen door prof.
Katona in zijn boeken ten tonele gevoerde ,,af-
fluent society" vormen niet langer de traditionele
investeringen de enige stimulerende factor, maar
worden de "investeringen" van de consument in
huizen, auto's en andere duurzame consumptiegoe
deren steeds belangrijker. Deze bestedingscatego
rieën beïnvloeden de groei en de conjunctuur. Psy
chologische factoren gaan bij dit alles een sterke
rol spelen, en het Survey Research Center, waar
aan spreker verbonden is, houdt zich dan ook in
het bijzonder bezig met het onderzoek van het ge
drag van de consument en zijn geneigdheid om het
niet voor het noodzakelijke levensonderhoud be
nodigde inkomen te besteden. Het is tegen deze
achtergrond, dat men het verhaal van prof. Katona
moet plaatsen.
Allereerst concludeerde spreker dat er in de
economie van de overvloed, waarin Amerika en
Europa zich bevinden, het voortdurende gevaar van
een verzadiging van de behoeften optreedt. Een
verdere groei is dus sterk afhankelijk van de mate
waarin de behoeftenschaal verruimd wordt of zoals
Katona het uitdrukt, het niveau van de aspiraties
wordt verhoogd.
De vraag is echter in hoeverre de mensen in de
welvaartsstaat geïnformeerd zijn over de welvaarts
stijging die zij hebben meegemaakt en hoe zij zich
tegenover de toekomst opstellen.
Uit een vergelijking tussen de Verenigde Staten
enerzijds en West-Duitsland en Nederland ander
zijds, blijkt dat men zich in de twee laatstgenoemde
landen veel voorzichtiger opstelt ten aanzien van
de toekomstverwachtingen.
Dit geldt niet alleen voor de persoonlijke finan
ciële situatie maar ook voor de zakelijke verwach
tingen.
Prof. Katona heeft in zijn betoog getracht dit
verschil in houding te verklaren. Het blijkt dat de
Amerikaan de vooruitgang veel meer ziet als een
direct resultaat van zijn eigen inspanning, de
Europeaan daarentegen ziet de toegenomen wel
vaart in sterke mate veroorzaakt door externe om
standigheden en stelt zich sceptischer op tegen
over deze ontwikkeling. Overigens zag Katona de
Europese levenshouding mede bepaald door een
complex van structurele factoren, waaronder de
beperkte speelruimte binnen bepaalde sociale
klassen, verschillen in bestedings- en spaargedrag,
verschillen in mobiliteit enz.
Dat de overvloed ook schaduwzijden heeft, is
duidelijk. Het sterk vooruitlopen op toekomstige
bestedingsmogelijkheden veroorzaakt inflatie,
welke velen berooft van de vruchten van hun
arbeid.
Door zijn gecompliceerdheid levert het leven in
de welvaartsstaat voor velen spanningen op. Dit is
de prijs die men voor de vooruitgang betaalt. Het
leven onder dynamische omstandigheden is niet
eenvoudig, maar het houdt grote beloften in zich,
aldus prof. Katona die zich ten aanzien van de
toekomst positief opstelde.
Rest ons te zeggen, dat een evenwichtige groei
mogelijk zal zijn wanneer er voortdurend middelen
ter beschikking staan om de benodigde investe
ringen te kunnen financieren. Besparingen en con
sumptieve bestedingen spelen ieder een eigen rol.
UITLOTING DEPOSITO-OBLIGATIES
Ten overstaan van notaris A. J. J. M. van lersel
vond op 27 mei 1939, overeenkomstig het bepaalde
bij artikel 5 van het Reglement betreffende de
deposito-obligaties van de Centrale Bank, de uit
loting plaats van:
2.000 stukken van 1.000,met als eindcijfer een
2 van de 6% lening 1966, Serie IJ.
Losbaar per 1 juli 1969.
261
