bijzonder moeilijk is een verklaring voor een der
gelijke ontwikkeling te geven moet ons inziens
gedacht worden aan:
a. inhaalbesparingen in verband met aan het
einde van het vorige jaar vervroegd gedane
aankopen met het oog op de prijsverhoging
door invoering van de B.T.W. per 1 januari jl.;
b. meer terughoudendheid bij aankopen in ver
band met het sterk opgelopen prijspeil in de
eerste maanden van dit jaar;
c. het nog steeds groeiende aantal privérekenin-
gen dat bij onze banken wordt geopend. Ander
zijds bleef de in het voorjaar altijd stijgende
kredietvraag door de extra koude maanden
maart en april beperkt.
In april spitste de situatie zich op de, sedert
medio december steeds krapper wordende, geld
markt verder toe. In de hiervoor genoemde periode
is het officiële wisseldisconto tweemaal met 1/2
verhoogd, eerst op 20 december 1968 van 41/2
tot 5 en zeer recent op 9 april van 5 tot
5'/2 Deze laatste verhoging werd door de
Nederlandsche Bank gemotiveerd als aanpassing
aan het renteniveau in het buitenland en het tegen
gaan van de in het binnenland aanwezige infla
toire verschijnselen.
Ondanks het feit dat het Agentschap van het
ministerie van Financiën in het eerste kwartaal van
dit jaar drie maal de afgifteprijzen van het schat
kistpapier verhoogde, kon van een behoorlijke af
name niet worden gesproken. Hierdoor werd de
bodem van de schatkist meerdere malen zichtbaar,
reden waarom het Agentschap onder meer in de
maand april ongeveer 200 miljoen kasgeld onder
hands in de markt heeft opgenomen, merendeels
aflopend in het najaar. Voorts heeft het Agent
schap met ingang van 17 april jl. een trekkings
faciliteit van 500 miljoen verkregen op de Ne
derlandsche Bank tot uiterlijk 1 oktober 1969. Deze
faciliteit is 100 miljoen hoger dan in 1968, waar
aan volgens de bijgaande verklaring de te ver
wachten hogere seizoenmatige uitzetting van het
bankpapier in de zomermaanden ten grondslag ligt.
Bij het ter perse gaan van dit bericht verhoogde
het Agentschap opnieuw de prijzen van het schat
kistpapier. Over de afname valt uiteraard nog
weinig te zeggen, alhoewel de eerste berichten
uit de markt niet pessimistisch zijn. Niet alleen het
Rijk heeft min of meer permanent gebrek aan geld.
Ook de banken hebben in de afgelopen maanden
meer dan normaal van de kredietfaciliteit bij de
Nederlandsche Bank gebruik gemaakt. Het conti
nue karakter en de hoogte van het beroep op het
krediet heeft de Nederlandsche Bank genoopt de
banken op deze ongewenste situatie te wijzen. Het
overleg dienaangaande heeft nog niet tot een re
geling geleid.
Al met al kan geconstateerd worden, dat behalve
de belangrijke invloeden welke de financiële en
economische maatregelen in het buitenland op
onze economie uitoefenen (de U.S.A. verhoogden
b.v. hun prime rate van 7 tot 71/2 ter beteu
geling van de inflatie), ook de invoering van de
B.T.W. niet alleen de prijzen van de goederen
maar eveneens van het geld tot ongekende hoog
ten heeft opgedreven.
Alleen een beperking van de bestedingen, ook
door de overheid, een juiste prijsbeheersing van de
goederen, gecombineerd met een omzichtig loon-
beleid, en een aanzienlijke verbetering van onze
betalingsbalans, kan leiden tot een terugkeer naar
een evenwichtige groei van onze economie.
NIEUWE RENTEBARRIÈRE DOORBROKEN
De kapitaalmarkt beleefde gedurende de afge
lopen maand weer nieuwe hoogtepunten. Nadat de
rente al vier maanden achtereen een stijgende
tendens had vertoond, boekte ook de maand april
in dit opzicht nieuwe records. De discontovoet be
reikte een na-oorlogs hoogtepunt, waardoor de
druk op de obligatiemarkt bleef bestaan. Dit had
tot gevolg dat de hypotheekbanken hun 7%
pandbrievenuitgifte moesten staken en moesten
overgaan tot uitgifte van 71/2 pandbrieven.
Ook de Bank voor Nederlandsche Gemeenten
zag zich genoodzaakt een 71/2 25-jarige lening
tegen 100% aan te kondigen. Het bedrag dat uit
eindelijk werd opgenomen bedroeg 150 miljoen,
waarbij bovendien bij de toewijzing een belang
rijke reductie moest worden toegepast.
Ten slotte kwam de aankondiging van een 8
lening groot 7 miljoen a 100% ten laste van
de Stichting „Sint Joseph Ziekenhuis" in Venlo
hetgeen een ongekend hoog percentage is. Hier
mede is weer in een zeer snel tempo een nieuwe
rentebarrière doorbroken. Dit had een zodanig
psychologisch effect, dat de vraag naar obligaties
daardoor verminderde uit vrees voor een nog
233
