door Mr. J. S. Biesheuvel
Waterschappen vernieuwen kan men lezen als
een feitelijk gebeuren: zij zijn met hun vernieuwing
bezig. Men kan het ook lezen als een opdracht of
een leus: waterschappen doet er wat aan, vernieuw
je! leder vat het maar op, zoals hij wil. Ik wil er
alleen maar mee zeggen, hetgeen de titel inhoudt.
Vrijheid, blijheid, zeker in dit land en zeker op dit
terrein, mits er maar goed en efficiënt werk door
de waterschappen wordt geleverd.
Voor hun belangenbehartiging zoeken de water
schappen met elkaar trouwens ook nieuwe organi
satievormen. Jarenlang bestaan er reeds Provin
ciale Waterschapsbonden. Deze behartigen als
privaatrechtelijke verenigingen de belangen der
zelfstandige publiekrechtelijke waterschappen bij
Provinciale Staten. In nationaal verband bestaat er
sedert 1927 de bekende Unie van Waterschaps
bonden in Den Haag. Dit is het landelijke privaat
rechtelijke verband der elf Provinciale Bonden.
Met ingang van 1 januari 1969 nu is deze organi
satie omgebouwd in een Unie van Waterschappen,
waarvan rechtstreeks alle waterschappen lid kun
nen zijn. Deze Unie is hun pleitbezorger bij Kabinet
en Volksvertegenwoordiging. Zo'n landelijke Unie
met rechtstreeks individueel lidmaatschap der
waterschappen geeft ook de gelegenheid om
jaarlijks „een podium" op te richten in een alge
mene vergadering, van waaruit men het water-
schapswerk, meer dan voorheen, publiekelijk kan
uitdragen. Ook in dit opzicht dus terecht: water
schappen vernieuwen.
Vertel mij nu echter nog eens precies en in
praktische bewoordingen, zo heeft een lezer van
deze korte reeks artikelen gevraagd, hoe krijgt een
waterschap nu zijn taak opgedragen? Waaraan
ontleent het zijn bevoegdheid? Hoe kiest men zijn
bestuur? Hoe komt men aan de nodige financiële
middelen? Een en ander, liefst zo werd erbij
gezegd met enkele duidelijke voorbeelden van
regelingen terzake bij bestaande waterschappen.
Toe maar, een flinke opdracht! Om onze vraag
steller terwille te zijn, gaan wij dus nog eens even
op deze concrete vragen nader in. Als voorbeeld
nemen wij daarbij de regelingen van enige ons
bekende waterschappen, die naast de waterbe-
heersingstaak ook belast zijn met de afvalwater
zuivering. Gevallen dus waarin verschillende groe
peringen hiervoor noodzakelijkerwijs samenwer
ken. Dit is dus bepaald niet (helaas niet!) overal het
geval, maar het is het meest moderne patroon van
de waterschappen, die wij kennen. Daarom lenen
deze zich het best voor de onderhavige bespre
king.
OPDRACHT AAN EEN WATERSCHAP EN BE
VOEGDHEID
Zo'n opdracht komt dus altijd van Provinciale
Staten. Onder goedkeuring van de Kroon (het
oppertoezicht) kunnen deze staten een waterschap
instellen, de grenzen van bestaande waterschap
pen wijzigen en ook zelfs waterschappen ophef
fen. De toestemming van belanghebbende grond
eigenaren is hiervoor niet vereist. De provincies
hebben thans als regel een algemeen water
schapsreglement, voor iedere provincie afzonder
lijk. Daarin is vervat de algemene regeling van het
waterschapsrecht in de desbetreffende provincie,
althans voor zover deze regeling voor alle water
schappen in deze provincie gelijk kan zijn. In dit
algemeen provinciale reglement gaat het over de
regeling en de uitoefening van het stemrecht, over
de inrichting der besturen en de vereisten voor
het lidmaatschap daarvan, over de wijze van be
stuursverkiezing, het geldelijk beheer, de goed
keuring van begroting en rekening door Gedepu
teerde Staten.
120
