den zeer groot is. Het platteland is bijna vanzelf
sprekend achterop geraakt, vergeleken met steden
als Kampala (80.000 inwoners) en Jinja aan het
Victoriameer (met de Owen Falls hydro-elektrische
fabriek welke genoeg elektriciteit levert voor geheel
Oeganda en zelfs nog wat overhoudt voor export
naar Kenya), en ook met steden als Tororo, Mbale,
Masaka e.a.
Deze begrijpelijke vlucht naar de steden is niet
goed voor een evenwichtige ontwikkeling. Daar
verreweg de meeste Oegandezen van de opbrengst
van het land moeten leven, dienen zij op hun land
te werken. De mannen kunnen de landbouw niet
aan de vrouwen overlaten, omdat dan de produk-
tie niet opgevoerd kan worden.
De coöperatieve beweging op het platteland
wordt door Oeganda (en trouwens door alle Afri
kaanse landen) geacht te zijn het geëigende instru
ment voor de opvoering van de produktie en voor
de verbetering van de levensstandaard van de
boeren en hun families.
Om de lezer enig idee te geven van de omvang
van de coöperatieve beweging in Oeganda zijn sta
tistieken onmisbaar. Op 31 december 1965 gaven
de statistieken het volgende beeld van het aantal
coöperaties.
Type
Spaarcoöperaties
(oude stijl)
Verbruikscoöperaties
Produktiecoöperaties
Primaire
coöperatie
32
6
1.786
Ledental
2.052
1.839
446.582
1.824
450.473
Het aantal unies oftewel federaties van primaire
coöperaties bedroeg toen 35. De totale activa be
droegen shillings 155.259.755. Het voordelig saldo
was gestegen tot shillings 21.268.862, terwijl de
reserves waren opgelopen tot shillings 39.519.433.
Een shilling is gelijk aan 50 Nederlandse centen.
Wat de omzet door de coöperaties betreft gaven
de statistieken de volgende cijfers per 31 decem
ber 1965.
Deze onvolledige gegevens geven toch wel een
beeld van de grote rol welke de coöperaties spelen
in de economie van Oeganda. Trouwens de omzet
met een waarde van 170 miljoen gulden spreekt
boekdelen.
Gewas
Katoen
Robusta koffie
Arabica koffie
Andere
Totaal
Waarde
11.383.080
3.628.288
1.631.661
469.662
Hoeveelheid
437.931 balen
Verkocht
267.420 balen
30.991 ton
5.804 ton
17.112.691
twee methoden van kredietverlening
Naast de technische kennis en kunde speelt na
tuurlijk het krediet een voorname rol. Om de boe-
rert\het nodige krediet te verschaffen, wordt er ge-
werkt^yolgens twee manieren of plannen. Voor
eerst is^r het coöperatieve kredietplan, waarbij
leden van "kredietwaardige coöperaties geholpen
worden in contanten of irï natura. De volgende cij
fers dateren van 30 september 1966 en betreffen
het seizoen 1965-1966. Een totaal van 334 coöpe
raties nam deel aan dit kredietplan. 36.000 boeren
verkregen leningen voor een totaalbedrag van shil
lings 6.947.371. Van deze grote som werden shil
lings 847.648 niet op tijd terugbetaald. Redenen
voor deze achterstallige aflossingen zijn gebrek
aan toezicht en controle (er zijn niet genoeg ge
schoolde krachten) en een niet-kredietwaardigheid
van vele nieuwe coöperaties. Slechts 68 van de
334 coöperaties bleven in gebreke.
Vervolgens is er het Groep Farm Plan, dat nog
meer hulp biedt aan de leden van coöperaties, die
161
