jezelf, aan je toekomst. Je dacht bezig te zijn aan
een carrière en deze voel je nu bedreigd.
Is het dan niet logisch dat je in de schulp kruipt
en probeert jezelf te dekken?
geen slachtoffers, maar nieuwe mogelijkheden
Toch is het geen rage, waarvan velen tegen wil
en dank het slachtoffer worden. Integendeel, op
leiding en vorming eisen geen slachtoffers, maar
brengen nieuwe mogelijkheden tot ontwikkeling en
vooruitgang binnen ons bereik.
Wetenschap en techniek hebben in de afgelopen
jaren een geweldig snelle ontwikkeling doorge
maakt. Door raketten kan de mens zich 300 maal
sneller voortbewegen dan in 1900. Sinds de ont
dekking van de atoomsplitsing is de kracht van
vernietigingswapens 200.000 keer sterker gewor
den. Computers werken nu al 7.500 maal zo snel
als in 1957 en bieden mogelijkheden waarvan zelfs
Jules Verne niet kon dromen. Dagelijks kun je de
ontwikkelingen en nieuwe vindingen volgen op de
televisie; de communicatiesatelliet zorgt er voor,
dat wij zichtbaar geconfronteerd worden met wat
zich aan de andere kant van de aardbol afspeelt.
Je kunt je niet meer onttrekken aan de stroom. Je
wordt vanzelf meegesleurd.
Veranderingen en vernieuwingen doen zich voor
op elk gebied; die van ons eigen vakgebied ken
nen we maar al te goed: nieuwe servicemogelijk
heden, maar ook voortdurende verbeteringen van
de administratie. Het is zo moeilijk alles bij te
houden, dat je eigenlijk voortdurend achter blijft.
Wat vandaag nieuw is, is morgen alweer ver
ouderd. Mechanisatie, automatisering, nieuwe sy
stemen, nieuwe coderingen, nieuwe machines.
Niet alleen ons vakgebied, maar heel onze le
vensomstandigheden en levensgewoonten zijn ver
anderd. En nog dagelijks zijn wij bezig met aan
passing aan vernieuwingen. Waren radio en auto
niet zo lang geleden nog iets zeer bijzonders, nu
rijd je wanneer je 18 bent en behoren koelkast,
wasmachine en televisie dikwijls reeds bij de uit
zet als je gaat trouwen. Over nieuwe vindingen
maken wij ons niet meer druk; ze zijn meteen ge
woon. Gemak dient de mens. We accepteren heel
snel, zodra we zien dat het ons voordeel biedt.
meegroeien
Maar de aanpassing gaat niet altijd geruisloos.
De snelheid waarmee we de zaken moeten ver
werken, stelt ons vaak voor problemen of con
flicten met onszelf, maar ook met anderen. De
moeilijkheden, welke de ontwikkeling met zich kan
brengen, worden bijvoorbeeld duidelijk gedemon
streerd in het debat rond de recente harttransplan
taties. Je kunt niet altijd alles zo maar aanvaarden.
En de één doet dat ook weer gemakkelijker dan de
ander.
Er wijzigen zich structuren ten gevolge van ver
anderingen in waardeoordelen en inzichten. Neem
als voorbeeld maar de verhouding tussen oud en
jong, chef en ondergeschikte, ouders en kinderen.
De directeur van nu is duidelijk een andere figuur
met ook een andere taak dan die van vroeger.
Dergelijke structuurwijzigingen voltrekken zich
geruisloos, dikwijls zonder dat we het merken.
Maar omdat ze zo ingrijpend zijn vragen ze meer
tijd.
De mens staat dus in een wereld in beweging.
We doen daar allemaal aan mee. Door onze in
spanningen en de mate waarin wij ons aanpassen
bevorderen wij de groei naar een steeds nieuwe
wereld.
Opleiding en vorming nu zijn een antwoord op
de problemen, welke zich bij dit aanpassingsproces
voordoen. Moeten we een kind ook niet helpen
(opvoeden) bij zijn groei naar volwassenheid? Wij
zijn dan wel volwassen, maar wij blijken ook tel
kens weer nieuwe mogelijkheden te ontdekken. Wij
blijken dus ook nog te groeien". En dat brengt
voor ons weer andere problemen mee. Het ont
wikkelingsproces, dat wij allen min of meer be
wust doormaken, vraagt om opleiding en vorming.
Alleen al om op de hoogte te blijven van wat
zich afspeelt in onze naaste omgeving, moeten we
geïnformeerd worden. Om kennis te nemen van de
123
