„En hiermede ziet het eerste nummer het licht",
gelukkig gevolgd door een slechts gedurende vrij
korte tijd onderbroken reeks die zowel in uiter
lijke vorm als in innerlijke kwaliteit een ontwijfel
bare groei te zien geeft.
De jaargangen 1 t/m 38 liepen van juli t/m juni
(meer als gevolg van de geboortedatum dan om
een of andere logische reden). In de oorlogsjaren
werd de uitgave onderbroken van begin 1942 tot
juli 1945. Tijdens deze onderbreking verschenen
enkele „Berichten, uitsluitend bestemd voor de
aangesloten boerenleenbanken".
Per 1 juli 1945 kwam de Raiffeisen-Bode terug in
een 14-daagse oplage van 2500 exemplaren 4
pagina's. Na 1 juli 1946 werd weer één exemplaar
per maand op de persen gezet.
In januari 1949 trok de Raiffeisen-Bode een ge
heel nieuw jasje aan. Druk en papiersoort werden
beter en ook het formaat werd handzamer. Ook
hierna wijzigde ons blad zich uiterlijk en innerlijk
herhaaldelijk. Moderne lettertypes, indeling, op
maak, inlassen van foto's enz. zorgen dat de Bode
„bij de tijd blijft".
Dat de traditie werd verbroken door thans reeds
gedurende ettelijke jaren de jaargangen gelijk te
laten lopen met de kalenderjaren, is zeker geen
verliespunt te noemen.
Wat de inhoud betreft maakte de Raiffeisen-Bode
voorspoedige en moeilijke jaren door. Uit een een
voudig intern mededelingenblad groeide een tijd
schrift dat ook buiten onze organisatie een vrij
groot aantal lezers telt.
Wij hebben lang geleden een periode gekend
waarin „de redacteur" iedere maand opnieuw oude
jaargangen door bladerde om oude artikelen
aangepast en herschreven opnieuw te laten ver
schijnen!
De groei van de Centrale Bank maakt het echter
mogelijk op steeds breder terrein artikelen te doen
samenstellen door eigen krachten om onze lezers
kring van voorlichting te dienen.
h.h. adverteerders
Wanneer wij de verschenen jaargangen door
lezen, is het interessant enkele bijzonderheden van
het stof der jaren te ontdoen en dan valt het op
dat „vroeger" de inhoud voor een goed deel werd
gevormd door artikelen die thans in de vorm van
circulaires of documentatiemateriaal ter kennis van
belanghebbenden worden gebracht.
Oók was de inhoud ontegenzeggelijk veel meer
op het persoonlijke vlak afgestemd. Polemieken,
salariskwesties, presentiegelden, wrevel over ges
tes over en weer waren aan de orde van de dag.
Het is eigenlijk wel grappig dat op vele vragen,
opmerkingen, bijdragen, gesteld of ingezonden
door kassiers of bestuursleden, door de redactie
„later zal worden teruggekomen". Zo houdt men
tenminste het vuurtje warm!
Er is uiteraard niet aan te ontkomen dat de Raif
feisen-Bode een spiegel is van de geschiedenis
van Centrale Bank en aangesloten banken. Dit
komt ook wel tot uiting in de volgende „bloem
lezing".
De advertentierubrieken, welke tot omstreeks
1941 voorkomen, zijn bijzonder leerzaam (helaas
worden geen tarieven medegedeeld).
Er verschenen advertenties van drukkerijen,
paarden- en veeverzekering, zaadhandel, pronk-
boonen, mollendood, kousenstoppen, boedelvei
ling, smederij van landbouwwerktuigen, kunstmest,
boek- en steendrukkerij, safe-deposit, brandkas
ten, boonenstokken.
Er werd gevraagd om een bedrag van 10.000,-
op eerste hypotheek „Brieven bureau van dit blad".
De Centrale Bank maakte reclame voor 4%
Deposito-obligaties in stukken van f 500,en
1000,maar men kalmeert ook de zenuwen door
Mijnhardt's Zenuwtabletten.
De Bank van Huydecoper en Van Dielen vestigt
de aandacht op de moderne gepantserde safe
inrichtingen en in november 1916 adverteert de
Centrale Bank, dat zij gelden beschikbaar heeft
onder verband van Eerste Hypotheek op Lande
rijen, waarbij zij de gelegenheid te baat neemt om
uit te roepen: „Begunstigt H.H. Adverteerders!",
waaronder ook nog de Amsterdamsche Spaarkas
en de Ned. Coöp. Zekerheidsstellings-Bank van
Ambtenaren en Beambten te rekenen waren.
Er verschenen advertenties voor alarmsystemen
en sirenes, waardoor „Uw kassier nu niet meer on-
35
