langrijke rol speelt, is de plaats van vestiging. De
ligging van dienstverlenende bedrijven in een cen
trum en van fabrieken in een bestaand industrie
complex beïnvloedt de waarde in positieve zin. Dit
wordt nog versterkt wanneer de bevolking in en
rond het centrum expansiemogelijkheden heeft, of
voor fabrieken de industrialisatie in de be
trokken streek voortgaat. Deze drie factoren de
aard van het gebouw, de ligging en de expansie
mogelijkheden zullen in hoge mate de waarde
van de niet-agrarische bedrijfsgebouwen bepalen.
De tweede categorie de woningen zijn
veelvuldig object voor onze financieringen. Alge
meen geldt ten aanzien van woningen de opvatting
dat deze categorie tenminste zijn waarde behoudt,
zeker zolang er sprake is van een woningtekort.
De ervaring in het verleden, dat huizen na afbouw
voor bedragen enige duizenden guldens boven de
bouwkosten verkocht konden worden, werkte deze
opvatting in de hand. Toch wordt het zo langzamer
hand tijd wat genuanceerder over deze zaken te
gaan denken. Niet alleen is het woningtekort in
sommige streken van het land reeds overwonnen,
maar ook in de streken waar nog wel van een te
kort sprake is, neemt men een aarzeling in de
vraag waar, waardoor aan de stijging van de ver
koopprijzen van woningen een einde is gekomen.
Generaliserend kan gesteld worden dat de prijzen
voor woningen in de afgelopen 2 jaar met 20 tot
30 zijn gedaald.
mm mmkiM
Aan deze situatie ligt behalve een conjuncturele
oorzaak (de aarzeling in de economische ontwikke
ling) ook een structurele oorzaak ten grondslag.
Naarmate meer woningen beschikbaar komen en
naarmate het inkomen hoger wordt, kunnen de as
pirantkopers zich meer eisen permitteren. Nu zijn
er vlak na de laatste wereldoorlog zeer veel huizen
gebouwd, die volgens onze opvattingen van nu niet
aan elementaire eisen van bewoonbaarheid en com
fort voldoen, qua ruimte, onderhoudseisen, voor
zieningen en gebruikte bouwmaterialen. De kwali
teit van de woning zal in toenemende mate een be
palende factor worden voor de prijs. Andere
factoren zijn de ligging in een gebied met een
immigratieoverschot of -tekort en de plaats van
ligging binnen een bevolkingscentrum.
conclusie
De huidige omstandigheden in de landbouw
de ontwikkeling naar grotere bedrijfseenheden en
een voortgaande mechanisering; buiten de land
bouw het inlopen van het woningtekort maken
het noodzakelijk de waarde van gebouwen ge
nuanceerd te taxeren. Daarbij zullen in toenemen
de mate kwaliteit en aanwendingsmogelijkheid be
palende factoren voor de waarde worden. In ge
bieden waar de toestand statisch is of waar sprake
is van achteruitgang van de bevolking en de eco
nomische activiteit, moet men rekening houden met
een daling van de waarde van de gebouwen.
Genemuiden f 15 miljoen
In de maand juli, toen de 15 miljoen-grens in
zicht kwam, organiseerde de Raiffeisen-Bank Gene
muiden een spaaractie. Deze actie werd een groot
succes.
De spaarder, die de 15 miljoen volmaakte,
ontving een gouden horloge met inscriptie terwijl
degenen, die juist voor en na deze gelukkige een
bedrag inlegden respectievelijk een televisietafel
tje en een verrekijker ontvingen.
258
