Nieuwerkerk a.d. IJssel, Gelderland, Oost-Brabant
en Noord-Limburg. De stukken ijs hadden soms
een doorsnede van 6 7 cm. De op die dag in
Utrecht door hagel getroffen fruitgebieden waren
slechts voor een deel verzekerd. De schade aan
fruit 1000 ha) beliep deze onheilsdag in de mil
joenen guldens; die aan broeiglas een half miljoen
gulden.
Het totaal van de aan land- en tuinbouwgewas-
sen, fruit en bloembollen toegebrachte schade is
door deze en andere buien opgelopen tot het on
gekend hoge bedrag van naar schatting 28 mil
joen, waarvan rond 20 miljoen verzekerd. In de
bloembollensector bedroegen de schadeuitkeringen
ongeveer het vijfvoudige van de bruto premie in
komsten.
bestaan er hagelvrije gebieden?
Veelal wordt aangenomen, dat de ene streek
meer last van hagel heeft dan de andere. In Neder
land gelden het noorden en het zuidwesten als ge
bieden met grote hagelkansen. Dit komt tot uit
drukking in de gevarieerde premies, die de hagel-
verzekeraars op grond van hun statistische gege
vens berekenen. Dat wil echter niet zeggen, dat er
gebieden in ons land zouden bestaan, die hagelvrij
zijn. De geschiedenis heeft herhaaldelijk, ook in ons
land, bewezen, dat gebieden, waar sinds mensen
heugenis geen hagel was gevallen, plotseling door
een hagelramp werden getroffen. Dit was b.v. in
1966 het geval met Soest, Vleuten en het Waarland.
Door sommigen wordt uit het feit, dat sinds 1943
veelal ook het noorden van het land is getroffen,
toegeschreven aan het droogleggen van de Zuider
zee, waardoor meer een landklimaat wordt gescha
pen.
Bij de hagelverzekeraars bestaat de indruk dat
het hagelrisico de laatste jaren ongunstiger is ge
worden.
hagelbestrijding
Het spreekt vanzelf, dat er ten behoeve van de
geplaagde agrariërs naarstig gezocht is naar mid
delen om de onheilen, die de hagel nu eens hier
dan weer daar aanricht te voorkomen. In Frankrijk,
de Verenigde Staten en Rusland en vele andere
landen zijn daartoe proeven genomen o.a. met anh-
hagelraketten. De bedoeling was voornamelijk om
de haard van hagelbuien door het schieten zodanig
te verstoren dat de hagel voortijdig in lichtere vorm
werd losgelaten. Na ruim 15 jaar proefnemingen
moet worden vastgesteld, dat de raketten een on
deugdelijk middel zijn. De laatste tijd wordt er ge-
experimenteerd met zilverjodide dat van de grond
af in die wolken wordt geslingerd waaruit men ha
gel verwacht. Een duizendste milligram ervan levert
ongeveer 5 miljard kerndeeltjes op waar omheen
ijsvorming kan plaatsvinden. Met behulp hiervan
hoopt men de hagelbuien naar zijn hand te kunnen
zetten.
De proeven bevinden zich nog in een experimen
teel stadium. In ons land is er van hagelbestrijding
in het geheel geen sprake.
verzekering, ook van fruit en bloembollen,
noodzakelijk
Het verslag van de Landbouwcommissie 1886
vermeldde nog dat er tegen hagelslag bijna niet
verzekerd werd. Dat kon toen ook vrijwel niet. Na
dien is er nog verschillende malen een beroep ge
daan op de gemeenschap om hulp te bieden bij
hagelrampen. Tegenwoordig is dat niet meer nodig
nu alle akkerbouwgewassen, vollegrondstuinbouw-
gewassen, fruit, bloembollen en onder glas geteelde
gewassen bij veelal landelijk werkende maatschap
pijen tegen hagel verzekerd kunnen worden. De
glastuinders hebben reeds lang ingezien, dat het
nodig is hun glasopstanden tegen hagel te verzeke-
-en. Het is de laatste jaren gebruikelijk, dat de
glastuinder tevens zijn onder glas geteelde gewas
sen verzekert. Dat ook deze direct of indirect door
hagel kunnen worden getroffen, is in de afgelopen
zomer in verschillende gevallen overtuigend geble
ken.
Het is een uitzondering als glasopstanden niet
tegen hagel en andere calamiteiten zijn verzekerd.
Bij de meeste akkerbouwgewassen is het eveneens
regel om ze tegen hagel te verzekeren. Hierbij is
van belang dat het ene gewas zich beter van hagel-
schade herstelt dan het andere.
Het is echter verwonderlijk, dat bij hagelram
pen, ook die van 1966, nog telkens blijkt, dat zeer
