enquête
discussiegroepen
Op 9 december jl. werden de vragenlijsten in
zake de discussiegroepen aan de aangesloten
banken verzonden. Het formulier bevatte ruim 60
vragen en bood alleen daarom al goede mogelijk
heden tot het verkrijgen van een zo volledig mo
gelijk beeld van de meningen en wensen van de
directeuren/kassiers.
Het enquêteformulier was zo ingericht, dat bij
iedere vraag een aantal mogelijke antwoorden
werd gegeven. Het hieruit gekozen antwoord kon
dan worden aangekruist. Vanzelfsprekend kan op
deze wijze de invulling aanzienlijk sneller plaats
vinden dan wanneer de betrokkene het antwoord
op de gestelde vragen zelf moet formuleren. Na
tuurlijk heeft deze methode ook een nadeel. Het
kan immers heel goed gebeuren dat iemands me
ning door geen van de mogelijke antwoorden pre
cies wordt weergegeven. De beantwoording is
dan bepaald minder precies en ook minder genu
anceerd dan wanneer men zelf zijn mening kan
formuleren. Maar tegenover dit nadeel staat
behalve de hierboven reeds genoemde tijdwinst
bij de invulling nog een ander, bijzonder groot,
voordeel. Dit voordeel betreft de verwerkingsmo
gelijkheden. Wanneer ieder namelijk in eigen be
woordingen zijn visie geeft op een bepaalde vraag
en bij de verwerking deze bijna 500 antwoorden
(want zoveel formulieren hebben wij ontvangen!)
als het ware samengevoegd worden, is het vrijwel
onmogelijk hieruit een totaalbeeld samen te stellen
waarin iets bewaard is gebleven van zovele indi
viduele meningen en formuleringen. Met andere
woorden, de kans is bijzonder groot dat datgene
wat aan de juiste weergave van de meningen ge
wonnen :s bij de .nvulling, weer in de massa ver
loren gaat bij de verwerking.
Wanneer evenwel zoals hier het geval was
de beantwoording plaatsvindt door een keuze
te maken uit een beperkt aantal alternatieven kan
de verwerking veel exacter plaatsvinden. Boven
dien kunnen de ontvangen antwoorden nu met
behulp van een computer worden verwerkt. Dit
opent weer geheel nieuwe mogelijkheden. Op de
ze wijze kunnen immers bepaalde verbanden in
de beantwoording gezien worden die anders niet
gemakkelijk aan het licht zouden komen. Ter ver
duidelijking hiervan nemen we een eenvoudig
voorbeeld.
Stel dat op een bepaalde vraag twee antwoor
den mogelijk zijn. Nu blijkt dat ongeveer 50%
van de ondervraagden het eerste antwoord kiest
en 50% het tweede. Dit geeft dan wel een be
paald inzicht in de verdeling van de meningen,
maar biedt nog weinig concrete mogelijkheden
om er iets mee te doen. Als nu echter een ver
band gelegd kan worden met andere ontvangen
gegevens, kan dit antwoord in een geheel nieuw
licht komen te staan. Dan zou b.v. kunnen blijken
dat de ondervraagden, die het eerste antwoord
kozen, vooral gevonden worden in het oosten van
het land, of bij banken in de stedelijke sfeer, of
onder de wat oudere directeuren, terwijl degenen
die het tweede antwoord kozen, gevonden wor
den in een heel andere categorie van deelnemers.
Op deze wijze krijgen de ontvangen antwoor
den aanzienlijk meer ,nhoud. Maar het is duide
lijk dat het althans binnen een kort tijdsbestek
vrijwel ondoenlijk is allerlei verbanden en samen
hangen zichtbaar te maken zonder de hulp van
een computer.
Alleen al uit het verheugend grote aantal te
rugontvangen vragenlijsten blijkt hoezeer de dis
cussiegroepen nog steeds in de belangstelling
staan. Direct na de ontvangst is dan ook begon
nen met de vastlegging en verwerking van de ver
kregen gegevens. Wat de resultaten zullen zijn,
valt nog n et te voorspellen. Wij hopen zo spoe
dig mogelijk daarover nadere mededelingen te
kunnen doen. Eén ding is echter al wel duidelijk;
er bestaat voor de discussiegroepen nog altijd
veel enthousiasme en dat is tenslotte de eerste
voorwaarde voor het welslagen van iedere opzet
en aanpak van de discussiegroepen, nu en in de
verdere toekomst.
15