financieel overzicht
groter tekort op de staatsbegroting
De nieuwe gegevens die met betrekking tot de
de stand van de staatsfinanciën in de nota betref
fende de bestedingsbeperking zijn geopenbaard,
hebben in het licht gesteld, dat de verstoring van
het evenwicht in de publieke financiën nog van
veel ernstiger aard is dan volgens de laatste Mil
joenennota van september 1965 in de verwaching
lag. De minister van Financiën ontvouwde thans,
dat de uitgaven van het Rijk in de eerste vier
maanden van het lopende jaar de laatste ramingen
met niet minder dan 910 miljoen hebben over
schreden, waartegenover slechts een belastingsur-
plus van 150 miljoen ten opzichte van de ramin
gen mag worden gerekend. Dat komt er derhalve
op neer, dat nog dekking moet worden gevonden
voor een bedrag van ongeveer drie kwart miljard,
aangenomen, dat de overige door de regering ge
troffen maatregelen, met name wat betreft de
ambtenaren- en investerings,,stop", er toe zullen
leiden, dat voor de rest van het jaar een verdere
uitgavenstijging zou kunnen worden voorkomen.
Volgens de Miljoenennota moest de Staat tot
einde 1966 voor in totaal 750 miljoen een beroep
op de open kapitaalmarkt doen, waarvan via de
twee sinds het najaar 1965 geëmitteerde leningen
390 miljoen werd verkregen. Er zou dus nog een
saldo van 360 miljoen ten behoeve van het finan
cieringsplan, vervat in de laatste Miljoenennota
moeten worden gedekt, waarbij thans dus nog het
additionele tekort komt, dat in de eerste vier maan
den van het lopende jaar is ontstaan. Derhalve
moet in totaal een bedrag van ruim 1100 miljoen
worden gefinancierd. In hoeverre er alsnog naar
zal worden gestreefd door aanvullende belasting
maatregelen een deel daarvan binnen te krijgen,
laat zich met geen mogelijkheid voorspellen. Daar
toe zullenwellicht aanvullende begrotingsvoorstellen
moeten worden gedaan, die dan eventueel nog
vóór de Kamer op reces gaat in behandeling zou
den moeten worden genomen. Het is ook denkbaar
dat voorlopig met een gedeeltelijke oplossing van
deze aard zal worden volstaan en dit probleem
eerst definitief bij de indiening van de nieuwe Mil
joenennota zal worden opgelost.
Hoe dit ook zij, het is een grote teleurstelling dat
moest worden geconstateerd dat, terwijl de gepro
jecteerde begrotingsuitgaven met een totaal van
18,15 miljard reeds 3100 miljoen boven de oor
spronkelijke begrotingsuitgaven van 1965 uitkwa
men, nog aanzienlijk hoger blijken te zijn.
Of de regering nu de dekking wil vinden door
belastingsverzwaring of door leningen, één ding
staat vast: de kapitaalschaarste zal in beide ge
vallen nog sterker aan de dag treden.
In hoeverre de beperking van de rijksuitgaven
en van de bestedingen der lagere overheid ver
betering in de situatie zal kunnen brengen, zal
moeten worden afgewacht. Concrete gegevens
daaromtrent zijn althans niet beschikbaar en zullen
wellicht tot de indiening van de nieuwe Miljoenen
nota op zich laten wachten.
ook betalingsbalans uit het lood
Het is vooral de verslechtering van de handels-
en betalingsbalans, die de regering heeft genoopt
thans in te grijpen, waarbij de moeilijke verhou-
171