Tuinbouw en financiering
Enige kanttekeningen bij het L.E.I.-rapport Financiering van de Tuinbouw in 1962"
Da verwarmde groenteteelt - glastuinbouw -
heeft het de laatste twee jaar niet gemakkelijk
gehad. Na een aantal jaren met goede bedrijfs
resultaten, waarbij een netto-overschot van
20,per 100,kosten geen uitzondering
was, daalden de resultaten in 1964 zo zeer, dat
de opbrengsten de kosten niet of nauwelijks
dekten. Alhoewel de verwachtingen voor de
uitkomsten van 1965 wat gunstiger zijn, lagen
de prijzen van de vroege tomaten dit jaar toch
op een teleurstellend niveau. Een aantal tuin
ders is hierdoor in een minder gemakkelijke
financiële situatie gekomen en men kan zich
afvragen wat de oorzaken van de huidige
moeilijkheden zijn.
De marktsituatie
Zonder uitvoerig op de vraag/aanbodver
houding met betrokking tot verwarmde eetbare
glastuinbouwprodukten in te gaan, kan wel ge
steld worden dat er geen sprake van is, dat de
vraag, met name uit het buitenland, de laatste
twee jaar aan het verminderen is. Het tegendeel
is het geval; de stijgende exporten getuigen
hiervan. Wel ondervindt het steeds groter wor
dend Nederlandse aanbod in het buitenland een
toenemende concurrentie van zowel onder glas
geteelde produkten als opengrond-produkten
uit Zuid-Europa en de Afrikaanse landen.
Dit grotere exportaanbod uit ons land ener
zijds en het grotere aanbod uit zuidelijke landen
anderzijds zijn de oorzaken van de lagere prij
zen, vooral met betrekking tot de vroege teel
ten.
In de voorafgaande jaren had de Nederlandse
glastuinbouw op haar exportmarkten voor
vroege glasprodukten een sterke positie en
ondervond daar een matige concurrentie. Thans
is dit veranderd en moet men concurreren tegen
een vaak onregelmatig aanbod uit de zuidelijke
landen.
Het vroege tijdstip van levering, te bereiken
door investeringen in glas en verwarming, ver
viel hierdoor goeddeels als aspect voor het a
priori behalen van goede bedrijfsresultaten.
Aangezien dit in voorafgaande jaren wel min
of meer het geval was, geloven wij dat dit mo
gelijk één van de belangrijkste aspecten is,
welke uit de veranderende concurrentiesituatie
op de markt naar voren komt.
Op onze buitenlandse markten voor eetbare
glastuinbouwprodukten zien we dus een groter
aanbod, maar anderzijds ziet het er toch niet
naar uit, dat de stijgende vraag zal tanen. Welke
prijs men in de toekomst zal maken, valt na
tuurlijk niet te voorspellen, maar het valt wel
te betwijfelen of de gunstige prijzen van de
voorafgaande periode weer zullen terugkeren
De tuinbouw zal dus met relatief lagere prijzen
rekening moeten houden. Tevens zijn er in de
toekomst mogelijk aanzienlijke prijsschomme-
lingen te verwachten vanwege het nogal wissel
vallige aanbod van de zijde van de zuidelijke
landen.
In de ondertitel van dit artikel werd het tuin-
bouwfinancieringsrapport 1962 van het L.E.I.
aangehaald. Men kan zich afvragen of een rap
port, handelend over de situatie in 1962, nog
veel kan bijdragen tot de beantwoording van de
vraag, waaruit de eventuele moeilijkheden in
1964 en 1965 voortspruiten. Gesteld kan wor
den, dat de financiële situatie van een bedrijf
wel aan veranderingen onderhevig is, maar dat
de veranderingen in de eigen-vermogensstruc
tuur van de bedrijven gedurende die twee jaar
van relatief beperkte omvang zullen zijn. De
totale vermogensbehoefte van de bedrijven is
door de grote investeringen in 1963 en 1964
echter toegenomen. Stellen wij daarnaast, dat
de revenuen in de sector van de eetbare glas
tuinbouwprodukten in 1964 en 1965 aan de ma
tige kant zijn (of zullen zijn), dan is het duide
lijk dat het vreemd vermogen in de tuinbouw
sinds 1962 over het algemeen toegenomen is.
Uitgaande van de situatie in 1962 kan men zich
dus wel in zekere mate een beeld vormen van
de situatie in 1964 en 1965, alhoewel recentere
gegevens natuurlijk een beter beeld zouden
geven.
De financiële situatie van de glastuinbouw in
het Westland en in De Kring in 1962
a. Gemiddelden per gebied
Bij de beoordeling van de financiële si
tuatie wordt vaak uitgegaan van gemiddel
den. Dit is inherent aan de beoordeling van
378
