Financieel overzicht
Lening van het Rijk domineerde
Hoogtepunt van de maand oktober is geweest
de uitgifte van een 5% Staatslening tegen
99% tot een bij de inschrijving nog niet be
paald bedrag. Op basis van genoemde emissie-
koers kon het gemiddelde leningrendement wor
den becijferd op 5,79 tegen 5,83 voor de
eerste 5%% Staatslening 1965, die in juli jl.
tegen 981/2 werd geëmitteerd. Afgezien van
de afwijkende emissiekoersen waren de lening-
voorwaarden van beide leningen echter gelijk.
Beide hebben een looptijd van 25 jaar en jaar
coupons, terwijl er de eerste vijf jaar geen af
lossing plaatsvindt en vervolgens in 20 gelijke
jaartermijnen. Extra aflossing is bovendien de
eerste tien jaar niet toegestaan. Het tijdstip van
de emissie vormde voor beurskringen nauwe
lijks een verrassing, daar men deze wel min of
meer had voorzien. De emissievoorwaarden
werden evenwel algemeen te krap geacht naar
verhouding tot het rendement dat oudere
staatsleningen afwerpen. Het voordeel was mi
nimaal en onder de heersende omstandigheden
was dat niet bevorderlijk voor de animo bij de
inschrijving.
Dat laatste geldt evenzeer voor het feit, dat
het een ongelimiteerde lening betrof, waarvan
niet tevoren de grootte was vastgesteld. Zij die
zuiver uit speculatieve overwegingen plegen in
te schrijven, werden nu daarvan weerhouden,
omdat het risico dat daaraan verbonden was
niet kon worden onderschat. Terwijl, wanneer
men tenslotte alles toegewezen kan krijgen
waarvoor men inschrijft, de kans op koerswinst
gering is, zeker wanneer de leningvoorwaarden
zo krap zijn gemeten en bovendien in de ons
omringende landen overwegend een hogere
rentestand geldt.
De uitslag van de leningoperatie heeft een
en ander ook bevestigd. Er werd immers in to
taal slechts voor nauwelijks 140 miljoen inge
schreven, zodat de minister van Financiën het
leningbedrag ook op 140 miljoen heeft be
paald. En desondanks was de koers van deze
lening bij het afsluiten van de maand oktober
nog ruim één kwart procent beneden de emis-
sieprijs.
Emissieresultaat was onbevredigend
In tegenstelling tot vorige malen werd van
buitenlandse zijde zeer weinig belangstelling
voor deze staatslening aan de dag gelegd, zo
dat het geld geheel van de binnenlandse spaar
ders moest komen. De minister heeft zijn doel,
het premiejagen tegen te gaan, bereikt, maar
zou het bedrag van de lening wel tevoren zijn
gefixeerd en waren de leningvoorwaarden wat
gunstiger gesteld geweest, dan zouden de in
schrijvingen stellig een veel hoger bedrag heb
ben bereikt. Men weet, dat bij de vorige 5%
uitgifte waarvoor een minimum van 200 en een
maximum van 300 miljoen gold, niet minder
dan 27 miljard was ingeschreven, zodat het
toewijzingspercentage niet meer dan 1,1 kon
bedragen. Nog abnormaler was het toegegaan
bij de emissie van 200 miljoen 5% obliga
ties in oktober 1964; daarop werd toen voor niet
minder dan 170 miljard of 850 maal het be
schikbare leningbedrag ingeschreven, zodat
slechts 0,118% op de inschrijvingen kon wor
den toegewezen.
Het is alleszins begrijpelijk, dat men daaraan
wat heeft willen doen. Doordat men nu echter
tegelijkertijd ook de inschrijvingsvoorwaarden
erg krap heeft gehouden, d.w.z. een rendement
bood dat nauwelijks van dat van de ter beurze
ten tijde van de uitgifte genoteerde fondsen af
week, terwijl in het buitenland hogere rente
noteringen gelden, is nu het resultaat wel zeer
bescheiden geweest en stellig beneden de ver
wachtingen, die daaromtrent op het ministerie
van Financiën werden gekoesterd.
Nu moet daaraan onmiddellijk worden toege
voegd, dat de Schatkist geen haast heeft, ge
zien het feit, dat op grond van de ingediende
Begroting voor 1966 in totaal tot het einde van
het komende jaar voor f 750 miljoen op de pu
blieke kapitaalmarkt moet worden aangetrok
ken, waarvan dus thans nog ca. f 600 miljoen
zal moeten worden gedekt. Bovendien is de
Schatkist ruim gevuld, zodat het Rijk, mede in
aanmerking genomen de belastingbetalingen in
de laatste maanden van het jaar, de ontwikke
ling rustig kan aanzien.
Kapitaalvraag overtreft het aanbod
Voor zover men het lagere rendment dat ver-
324
