Het blijkt dat de landbouwkredietbanken bij
de hypotheekverstrekking de belangrijkste rol
spelen en dat ook de familieleden en particu
lieren als hypotheekverschaffers van belang zijn.
Uit vorenstaande tabel komt echter tevens
naar voren, dat in de verschillende deelgebieden
van het onderzoek deze percentages nogal uit
eenlopen. In de veenkoloniën en het westelijk
kleigebied nemen de hypotheken van respec
tievelijk familieleden (en particulieren), andere
banken en institutionele beleggers een belang
rijker plaats in dan in de andere onderzochte
gebieden.
De andere banken en institutionele beleggers
(pensioenfondsen, verzekeringsmaatschappijen
enz.) nemen een beperkter deel voor hun reke
ning. Opmerkelijk is, zoals uit de eerste tabel
blijkt, dat het percentage hypotheken in het
zuiden veel hoger ligt dan in het noorden van
het land. Dit kan deels veroorzaakt worden door
dat in het zuiden meer grond door de over
nemers gekocht wordt, waardoor de mogelijkheid
tot het afsluiten van hypotheken ruimer is. In het
noorden wordt bij bedrijfsovernemingen meer
gepacht.
Eveneens blijkt uit de eerste tabel dat het
percentage van de ..overige leningen" gering is.
Hieronder vallen o.a. bankkrediet, leningen
onder borgtocht van particulieren of Borgstel
lingsfonds en leverancierskrediet. In de be
schouwde periode was het Borgstellingsfonds
voor de Landbouw nog weinig bekend.
Tot besluit
Tot zover de financiering bij de overneming
van het bedrijf. Men moet bij deze overnemingen
niet uit het oog verliezen, dat zij dikwijls ge
leidelijk hebben plaatsgevonden, met name eerst
pachten van de ouders en pas veel later eigen
domsoverneming. Tevens is bij deze financiering
de onderhandse lening van groot belang. Hier
voor wordt immers geen uitdrukkelijke zekerheid
vereist, zodat men nog mogelijkheden openhoudt
om andere kredieten aan te trekken waarvoor
wel een zekerheid is vereist. Het grote percen
tage hypotheken, dat door de landbouwkrediet-
banken is verstrekt, is opvallend. Echter al is er
vreemd vermogen te verkrijgen, het is van groot
belang, dat degene, die een bedrijf overneemt
over een bepaald eigen vermogen beschikt als
hij met zijn bedrijf begint. Gezien de algemene
tendentie zal het benodigde eigen vermogen in
de toekomst zeker niet lager liggen. Het is dan
ook van belang, dat in de toekomst, meer dan
in het verleden het geval is geweest, er een
directe beloning van de medewerkende zoon
plaatsvindt, opdat deze al in een vroeg stadium
door middel van sparen het fundament voor de
latere bedrijfsvoering kan leggen.
BELANGSTELLING UIT AMERIKA
Al jarenlang gaat de Raiffeisen-Bode elke
maand naar de staat Montana van de Verenigde
Staten van Noord-Amerika. Ons blad wordt daar
gelezen door de heer Harry Droge en dat is toch
wel een vermeldenswaardig feit. De heer Droge
is namelijk bijna 56 jaar geleden naar Amerika
geëmigreerd, dat was op zijn 16e jaarmaar
hij is op zijn 72e jaar nog wel erg geïnteresseerd
in onze banken.
Enkele jaren geleden hebben wij al eens een
brief van de heer Droge ontvangen en ook thans
heeft hij ons met een interessant en sympathiek
schrijven verrast. Wij willen daaruit graag iets
in ons blad opnemen.
De brief begint in het Engels en gaat dan in
het Nederlands over. De heer Droge zegt daar
van in het Engels dat wij hier nu maar ver
talen
108
