Financiering van de Nederlandse landbouw
Korte samenvatting van de rede, welke mr. Ph. C. M. van Campen heeft
gehouden op de IXe Algemene Vergadering van de C.I.C.A. te Scheveningen
over de financiering van de Nederlandse landbouw door de landbouwkrediet
instellingen.
Een aantal omstandigheden heeft er toe ge
leid, dat de Nederlandse landbouw zich in toe
nemende mate tegenover financieringsproblemen
geplaatst ziet. Enerzijds moeten boer en tuinder
over meer kapitaal beschikken door het kapitaal
intensiever worden van het produktieproces en
anderzijds hebben zij te kampen met het feit, dat
bij het wisselen der generaties een groot deel
van het risicodragend kapitaal aan het land
bouwbedrijf kan worden onttrokken.
Bij de financiering dient rekening te worden
gehouden met de nauwe samenhang tussen de
rentabiliteit en het risicodragend vermogen.
De rentabiliteit van het bedrijf, dat een krediet
opneemt, dient dusdanig te zijn, dat een toename
van het risicodragend vermogen mogelijk is.
Spreker maakte voorts melding van het feit, dat
de voortgaande diepte-investeringen de land
bouwbedrijven gevoeliger zullen maken voor
economische veroudering. Daarnaast wordt de
produktiecapaciteit minder elastisch.
Deze twee omstandigheden leiden tot de
noodzaak van een versnelde afschrijving.
Spreker was van mening, dat zowel in Neder
land als in E.E.G.-verband de aandacht geves
tigd dient te worden op de vraag, welke fiscale
maatregelen noodzakelijk zijn voor de structurele
aanpassingen in de landbouw. In dit kader ver
dient vooral de investeringsaftrek de aandacht.
Aangezien de interne financiering in vele ge
vallen onvoldoende is om de vereiste kapitaal
intensiteit te bereiken, vormt persoonlijke deel
name door een vennoot een oplossing.
De fiscale positie van de coöperatie en de
naamloze vennootschap in Nederland maakt
deze vormen voor het individuele land- en tuin
bouwbedrijf weinig attractief.
Naast leningen door familieleden vormen hypo
thecaire kredieten in Nederland de belangrijkste
bron van vreemd vermogen. De vorm van bank-
hypotheek staat de kredietnemer toe zonder
extra kosten meer krediet op te nemen indien
hij nieuwe investeringsplannen wil realiseren. De
heer Van Campen gaf vervolgens een overzicht
van de bij het Nederlandse landbouwkrediet
bestaande mogelijkheden voor het gebruik
maken van kredietverzekeringen en het inscha
kelen van het Borgstellingsfonds voor de Land
bouw.
Al deze kredietvormen zullen de agrarische
ondernemers in staat stellen met eigen initiatief
hun bedrijf tot ontwikkeling te brengen. Zij kun
nen daarbij op de hulp rekenen van vele land
bouworganisaties, die echter zullen nagaan of
het bedrijf „leefbaar" is. De organisaties, die
ook een voorlichtende taak hebben, zullen een
waarschuwing dienen te geven als er moeilijk
heden dreigen te ontstaan.
Bijzondere financieringsfaciliteiten kunnen,
volgens de heer Van Campen, de ondernemer
goede diensten bewijzen, waardoor hij beter in
staat zal zijn zijn bedrijf te moderniseren en te
automatiseren. Goede resultaten worden ver
wacht van loonbedrijven en van diverse samen
werkingsvormen. Het belang van de produktie-,
in- en verkoopcoöperaties neemt nog voort
durend toe. Voor al deze actviteiten is veel
kapitaal nodig, dat grotendeels in de vorm van
vreemd vermogen moet worden aangetrokken.
De landbouwkredietinstellingen zijn de ver
schaffers van het grootste kwantum vreemd
vermogen, waarmee de band tussen de land
bouw en het landbouwkrediet duidelijk is aan
gegeven.
302
