Vraag en antwoord
Hypotheek te verlenen door een naamloze ven
nootschap voor privéschuld van de directeur
Vraag:
Onze cliënt, de heer P., heeft enkele jaren
geleden zijn zaak omgezet in een naamloze ven
nootschap. Hij is nu voornemens voor zichzelf
een nieuw woonhuis te laten bouwen en wil tot
zekerheid van de daarvoor benodigde geldlening
hypotheek vestigen op het woonhuis in aan
bouw (dat op het eigen terrein van de directeur
wordt gebouwd) en op de onroerende bezittin
gen van de naamloze vennootschap. De heer P.
is de enige aandeelhouder van de naamloze ven
nootschap en tevens directeur daarvan.
Antwoord:
De mening, dat een naamloze vennootschap
in het algemeen zekerheid zou kunnen stellen
voor een persoonlijke lening van de directeur,
is niet juist. Zelfs de omstandigheid, dat de
directeur de enige aandeelhouder in de N.V. is,
brengt daarin geen wijziging. Het doel van de
vennootschap is gericht op de uitoefening van
haar bedrijf en niet op de bevordering van de
particuliere belangen van de directeur. Ook als
do directeur de enige aandeelhouder is in de
naamloze vennootschap, is dat niet anders, want
het doel van de naamloze vennootschap is niet
de bevordering van elk willekeurig belang van
haar aandeelhouder(s), doch alleen het belang
van de aandeelhouder(s) bij de winst, die in de
uitoefening van het bedrijf der N.V. wordt be
haald. Om deze reden is de naamloze vennoot
schap niet bevoegd voor een particuliere schuld
van de directeur een borgtocht aan te gaan. Om
deze zelfde reden moet het echter ook onjuist
geacht worden, dat de bezittingen van de N.V.
voor een particuliere schuld van de directeur
hypothecair verbonden worden.
Dat deze regels zo ook door de rechtspraak
toegepast worden, blijkt uit een procedure die in
1938 werd gevoerd. In deze procedure werd be
slist, dat het verlenen van hypotheek door de
naamloze vennootschap voor een privéschuld
van de directeur niet geoorloofd is, zodat de
gevestigde hypotheek ongeldig werd geacht. Het
besluit tot vestigen van de hypotheek was in
een vergadering van aandeelhouders met alge
mene stemmen genomen, maar de hypotheek
werd desondanks ongeldig geacht. Zelfs een met
algemene stemmen van aandeelhouders ge
nomen besluit kan immers de bindende kracht
van de statuten niet opheffen.
Dit is nu eenmaal de consequentie van het
inbrengen van goederen in een naamloze ven
nootschap: de ingebrachte goederen worden
daardoor aan de vrije beschikkingsmacht van de
machthebbers in de N.V. onttrokken; men kan
met deze goederen slechts handelen op de wijze,
die de statuten der N.V. toestaan. Als met de
aan de directeur der N.V. te verstrekken lening
een eigen belang van de N.V. gediend wordt, is
de hypotheekverlening door de N.V. voor deze
schuld geoorloofd. Met de bouw van een woon
huis voor de directeur wordt echter niet een
eigen belang van de naamloze vennootschap
gediend.
Eindigen van het krediet door het overlijden
van de kredietnemer
Vraag:
Onze bank heeft een voorschot en een krediet
in lopende rekening verstrekt aan de heer R.,
onder hypothecair verband. De heer R. is kort
geleden overleden. Hij was gehuwd en exploi
teerde tezamen met zijn vader een bedrijf. Dit
bedrijf staat nu nog onaangeroerd, omdat de we
duwe van de heer R. en de vader van de heer R.
(de heer R. Sr) niet met elkaar tot overeenstem
ming kunnen komen. Wij verwachten dan ook
dat de jaarlijkse betaling van rente en aflossing
per 31 december a.s. niet op tijd voldaan zal
worden. Onze vraag is nu of het mogelijk be
zwaar kan opleveren wanneer de rente en de af
lossing, die terzake van het voorschot verschul
digd zijn, in het debet van de lopende rekening
worden geboekt.
Antwoord:
Onder de door u geschetste omstandigheden
is de weduwe van de heer R., eventueel tezamen
met de kinderen van de heer R., erfgenaam. De
vader (de heer R. Sr.) zou slechts erfgenaam
zijn, als de heer R. een testament gemaakt zou
hebben, waarbij de vader tot erfgenaam zou zijn
279