te worden gewaakt, dat binnen afzienbare tijd
activering van de bestaande liquiditeitsreserves
en een zekere stijging van de rentestand op
langere termijn gepaard gaan. Daardoor wordt
echter de noodzakelijke aanpassing van de in
vesteringen afgedwongen, waardoor ten slotte
weer een evenwichtsherstel ten opzichte van
het buitenland zowel als voor de binnenlandse
economie tot stand zal kunnen komen.
De Nederlandse deviezenreserves laten ech
ter ook een daling van aanzienlijke omvang
ruimschoots toe, zodat er alleen voor behoeft
aan de drainering daarvan een einde zal komen.
Voor het lopende jaar is een herstel van het
evenwicht in het betalingsverkeer met het bui
tenland echter uitgesloten te achten. Het ver
loop van handels- en betalingsbalans in de
eerste maanden van dit jaar (tekort op de han
delsbalans januari/maart 1340 miljoen tegen
939 miljoen voor het eerste kwartaal van 1963)
wijst ook in die richting.
De grote omvang van de Nederlandse de
viezenreserves is voor de president van de Ne-
derlandsche Bank aanleiding zich te scharen
achter de politiek van prijsbeheersing van de
Nederlandse regering, welke de grootst moge
lijke inspanning van het bedrijfsleven afdwingt.
Het welslagen van dat beleid stelt dr. Holtrop
afhankelijk van een zo snelle en sterke toe
neming van de produktiviteit, dat daardoor de
kloof, welke de loonexplosie tussen nationale
middelen en nationale bestedingen heeft doen
ontstaan, binnen afzienbare tijd zal verdwijnen.
Grote deviezenaanwas in 10 jaren
Interessant is de terugblik, die in het jaarver
slag van de Nederlandsche Bank wordt gewor
pen op de periode van tien jaren, verlopen
sedert 1954, waarbij blijkt, dat op de lopende
rekening van de betalingsbalans op transactie
basis in dat tijdvak een overschot van 5.7 mil-
iard werd verkregen. Daarvan is 21/2 miljard
in de monetaire reserves van de centrale bank
terecht gekomen, waarnaast het buitenlandse
actief van de handelsbanken met 1.9 miljard
toenam. Voor vervroegde aflossing van over
heidsschuld aan het buitenland werd voorts
f 1.3 miljard aangewend, terwijl voorts nog bijna
een half miljard werd bestemd ter verbetering
van Nederlands positie tegenover het Interna
tionale Monetaire Fonds, hetgeen evenzeer een
indirecte versterking van de Nederlandse de-
viezenpositie betekende.
De effectenverkopen naar het buitenland
Nog belangwekkender zijn de gegevens be
treffende het effectenverkeer met het buiten
land in genoemde periode: de verkopen van
Nederlandse effecten overtroffen de aankopen
van buitenlandse effecten in dat tijdvak met
f 3.3 miljard. Ter gedeeltelijke neutralisering
werden emissies van buitenlandse obligaties
toegestaan ad 1.2 miljard, waartegenover,
voornamelijk uit emissies van Nederlandse ef
fecten in het buitenland en uit lossingen, 1.4
miljard werd ontvangen.
Het totale incidentele kapitaalverkeer van pri
vate sector en overheid tezamen leverde, met
uitzondering van vervroegde aflossing van over
heidsschuld, in de laatste tien jaren een over
schot op van 4.1 miljard. Er is echter steeds
voor gewaakt, de netto-baten uit het buiten
landse effectenverkeer geen aanwending te
doen hebben in de Nederlandse volkshuishou
ding, doch slechts te doen bijdragen aan de
versterking van de goud- en deviezenreserves
en ze voor het overige door vervroegde aflos
sing van overheidsschuld, kredietverlening door
de banken en positieversterking bij het Inter
nationale Monetaire Fonds, weer terug te leiden
naar het buitenland.
De aanzienlijke deviezenreserves in de orde
van grootte van 81/2 miljard, waarover Neder
land thans beschikt, zijn derhalve mede aan die
effectenverkopen naar het buitenland te danken.
Geïmporteerde inflatie grootste gevaar
Als het grootste gevaar ook voor 's lands
monetaire evenwicht signaleert de president
van de Nederlandsche Bank de hardnekkigheid
147
