een verzwaring van de kostenlast voor de vee
houderij met zich brengen van f 230 miljoen,
doch daar staan belangrijke voordelen tegen
over. Deze kostenverzwaring zou worden ge
compenseerd door afschaffing van de intrahef-
fingen bij export van veredelingsprodukten naar
landen van de gemeenschap en door verhoging
van restituties bij export naar derde landen.
Door het slechten van de belemmeringen in het
interne verkeer zou het grote gevaar van een
al te sterke uitbreiding van de veehouderijpro-
duktie achter beschermende maatregelen in
andere partnerlanden worden bezworen. Dan
pas zou de Nederlandse landbouw, in het cen
trum van het rijkste deel van de wereld, kunnen
tonen in staat te zijn een krachtmeting met de
veredelingsproduktie in andere partnerlanden
het hoofd te bieden.
Overleg over grondslagen prijsbeleid
Aangezien voor granen en melk nog natio
nale beslissingen moeten worden getroffen, is
hierover thans intensief overleg gaande tussen
de minister en de georganiseerde landbouw. In
dit overleg zal moeten blijken in hoeverre inder
daad aan de landbouw een hogere prioriteit
wordt verleend bij de herverdeling van het na
tionale inkomen. Na de verhoging van de melk
prijs voor een interimperiode, na de verhoging
van de suikerbietenprijs, zal thans ook in de
nieuwe melkprijs en in de graanprijzen ruimte
moeten worden geschapen, niet alleen voor het
opvangen van de kostenstijgingen, maar ook
voor de inwilliging van de bekende wensen van
het Landbouwschap: inhalen van een achter
stand, opvangen van risico's en ruimte voor in
vesteringen ten behoeve van aanpassing en
modernisering van de bedrijfsvoering en ver
betering van de bedrijfsgebouwen.
Te optimistisch?
In het novembernummer van de Raiffeisen-
Bode hebben wij er reeds op gewezen, dat
.wanneer men er ook in het voor de landbouw
gunstiger politieke klimaat in slaagt om verdere
kostenstijgingen, als gevolg van de loonontwik
keling, in voldoende mate in het prijsbeleid op
te vangen, dan zeker mag worden gerekend op
een verdere verbetering van de rentabiliteit in
de landbouw". We hebben voorts gewezen op
een verbetering in de marktsituatie van een
aantal produkten, die zoals rundvlees, var
kens en eieren van wezenlijke betekenis is
voor de inkomensvorming van het agrarisch
bedrijf.
Uit verschillende reacties is gebleken, dat
velen van mening zijn dat we de huidige situa
tie in de landbouw te optimistisch beoordelen.
In verband hiermede willen we nog wel eens
zeer uitdrukkelijk stellen we hebben dat
meermalen en ook in het bewuste november
nummer gedaan dat de situatie op vele be
drijven bepaald verre van rooskleurig is, dat
vooral het laatste jaar op vele veehouderijbe
drijven zelfs een noodsituatie is ontstaan. Maar
toch zal niemand kunnen ontkennen dat de
laatste maanden, zowel door het prijsbeleid als
door de betere marktsituatie, ook verbeteringen
zijn te bespeuren. Die mogen toch wel gesig
naleerd worden. Vooral wanneer de verbete
ringen van structurele aard zijn, mag men zich
daarover verheugen, omdat zulks kan leiden tot
versterking van de positie van de agrarische
bedrijfstak. De landbouw zal er voor moeten
waken de moed te verliezen. Er zal veel durf
en initiatief moeten worden ontwikkeld om ge
boden kansen in de zich sterk wijzigende om
standigheden zo goed mogelijk te benutten.
Verbeteringen consolideren
Overigens zal het landbouwbedrijfsleven in het
overleg met de regering er voor moeten zor
gen, dat, in de thans welhaast revolutionaire
ontwikkeling van lonen en prijzen, de landbouw
niet achterblijft en verbeteringen worden ge
consolideerd. Dit is niet eenvoudig, want de
recente prijsverhogingen in de agrarische sec
tor voor consumptiemelk, brood en suiker
hebben reeds grote spanningen opgeroepen.
Het is in dit verband ook voor de landbouw van
betekenis dat in het E.E.G.-overleg werd be
sloten voorshands in Nederland geen marga
rineheffing in te voeren. De spanning aan het
prijzenfront kwam ook tot uiting in het afrem-
(vervolg zie blz. 14)
13
