Ongewijzigd percentage van kasreserve
Het verdere gedeelte van augustus is zonder
schokken verlopen, waartoe heeft bijgedragen
de mededeling van de Nederlandsche Bank, dat
het percentage van de verplichte kasreserve in
de periode van 22 augustus tot 21 september op
drie zal worden gehandhaafd. Langzamerhand
lijkt de kasreserve een traditionele aangelegen
heid te worden. Het percentage is zo laag, dat
ook zonder dwingend voorschrift de banken
hun liquiditeit waarschijnlijk niet sterk zouden
verminderen. Intussen behoudt zij haar be
tekenis als monetair instrument, dat te allen
tijde kan worden gehanteerd.
Invloed van Amerika op de kapitaalmarkt
Ook op de kapitaalmarkt hebben zich geen
verrassingen voorgedaan. Met belangstelling
wordt afgewacht, welke invloed zal worden
ondervonden van de „interest equalization tax",
die op 18 juli in de Verenigde Staten is uitge
vaardigd. Het Congress moet echter nog zijn
toestemming verlenen tot het heffen van deze
belasting, die op de aankoop van buitenlandse
aandelen 15% bedraagt en op de aankoop,
resp. emissies van obligaties loopt van 2%
tot 15% (afhankelijk van de looptijd van de
leningen). Die belasting op de emissies van obli
gaties betekent in het algemeen, dat de geld
lenende instanties ongeveer een procent meer
aan rente zullen moeten betalen. Dit heeft uiter
aard de vraag opgeworpen of nu in andere
landen gedrang op de kapitaalmarkt zal ont
staan. Waarschijnlijk is dit niet, eensdeels
omdat dan ook op die andere markten de kapi
taalrente zou stijgen, anderdeels omdat, zoals
in Zwitserland en in ons land, de buitenlandse
vraag gebreideld zou kunnen worden door een
vergunningstelsel.
De Amerikaanse betalingsbalans
Het is nog te vroeg om enige voorspelling te
kunnen doen ten aanzien zowel van de kapitaal
markten hier en elders als van de markt
voor Eurodollars. Deze markt immers is tot nu
toe gevoed door de voortdurende stroom van
dollars. Als de maatregelen in Amerika echter
effect mochten sorteren dan zou die stroom wel
eens kunnen verminderen. Met bijzonder grote
belangstelling wordt de zitting van het Interna
tionale Monetaire Fonds verwacht, die deze
maand plaats vindt. Ongetwijfeld zullen deze en
andere vraagstukken daar worden behandeld.
De voortdurende tekorten op de Amerikaanse
betalingsbalans zijn ernstig genoeg om hiervan
de hoofdschotel van de discussies te maken,
temeer omdat reeds tal van maatregelen zijn
genomen om het wegstromen van goud uit
Amerika een halt toe te roepen. De dollar wordt
gesteund door ,,swap"-overeenkomsten tussen
de voornaamste centrale banken en de Federal
Reserve Board, door het plaatsen zowel van
dollarcertificaten als van schatkistpapier, luiden
de in andere valuta, door de Amerikaanse schat
kist en door het verkrijgen van een ,,stand-by"
krediet van het Internationale Monetaire Fonds.
Dit alles echter kan men „kurieren am Symptom"
noemen, omdat de oorzaak van het wegvloeien
van dollars, eventueel goud, hierdoor niet wordt
weggenomen. Misschien zal dit thans geschie
den nu naast het heffen van de reeds genoemde
belasting de kans bestaat, dat door het verzet
van de Senaat de Amerikaanse hulp aan het
buitenland zal worden verminderd.
Lichte daling van kapitaalrente
Intussen blijkt te onzent een neiging te be
staan tot een, zij het zeer lichte, daling van de
kapitaalrente. Dit blijkt o.a. uit het feit, dat op
2 september de Bank voor Nederlandsche Ge
meenten is overgegaan tot een emissie van
100.000.000 4% obligaties a 99% Een
identieke emissie op 5 augustus vond plaats
a 99 Overigens behoeft die neiging tot dalen
van de kapitaalrente geen verwondering te wek
ken. Tegenover de omvangrijke besparingen zijn
de mogelijkheden tot belegging niet ruim. In de
eerste zeven maanden van het lopende jaar is
een bedrag aan obligaties geplaatst van 966
miljoen. Dat is weliswaar 166 miljoen meer dan
in de overeenkomstige periode van 1962, maar
de vraag naar geld was wel tamelijk eenzijdig,
namelijk komende van de Staat en van de Bank
312
