daarnaast nog 150 miljoen en voor inves
teringen in de veestapel 65 miljoen per jaar
nodig zijn.
Dit betekent dat voor de financiering van de
gewenst geachte aanpassing in gebouwen,
grond en vee in de komende 10 jaar per be
drijf gemiddeld 4000,per jaar geïnvesteerd
moet worden.
Nu de conclusies van de werkgroep binnen
de georganiseerde landbouw ter discussie zijn
gesteld, rijst ook de vraag hoe de boer aan de
middelen moet komen om de noodzakelijke in
vesteringen te kunnen financieren. Het effect
van een verhoging van garantieprijzen moet men
niet overschatten. De mogelijkheid om voor de
niet gegarandeerde produkten een hoger in
komen te verwerven zijn zeer beperkt.
Ontwikkelings- en saneringsfonds
Wellicht ligt hier een taak van het Ontwikke
lings- en Saneringsfonds. Het overleg met het
georganiseerde bedrijfsleven over taak en op
zet van dit fonds en over de grote lijnen van
het te voeren beleid heeft inmiddels tot over
eenstemming geleid.
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp in
gediend waarbij de middelen van dit fonds ten
bedrage van 50 miljoen worden aangevraagd.
De reeds eerder door de overheid voorge
schoten 25 miljoen gulden voor renteloze voor
schotten aan gemengde zandbedrijven zullen
met het fonds worden verrekend. De resterende
25 miljoen gulden zijn bedoeld om het fonds
in staat te stellen zijn taak op langere termijn
te vervullen, nl. het bevorderen van de sanering
van daarvoor in aanmerking komende bedrij
ven, hetzij door stimulering van bedrijfsbe
ëindiging, hetzij door verbetering van de be
drijfsstructuur.
De bestuurssamenstelling van het fonds is
zo geregeld, dat het bedrijfsleven daarin, via
het Landbouwschap, zitting heeft door verte
genwoordigers van de centrale landbouw- en
landarbeidersorganisaties, terwijl van de zijde
van de overheid zitting krijgen de hoofden van
de belangrijkste bij het werk van het fonds be
trokken diensten of afdelingen. Een dergelijke
bestuurssamenstelling schept mogelijkheden
voor een doelmatige samenwerking voor de be
vordering van de ontwikkeling en sanering van
de landbouw, die zoveel uiteenlopende facetten
vertoont. Alle middelen, die in gezamenlijk over
leg op verantwoorde wijze hiertoe kunnen lei
den, dienen voor toepassing in aanmerking te
komen.
Aan het bestuur is daartoe een zeer ruime
armslag toegekend. Het fonds kan zo een be
langrijke taak vervullen bij de verdere sane
ring gezondmaking van onze agrarische
bedrijfstak. Het zal daarbij niet alleen, en zelfs
niet in de eerste plaats, de beëindiging van
niet-levenskrachtige bedrijven moeten bevor
deren, maar zich vooral moeten richten op de
verbetering van de bedrijfsstructuur, waardoor
een betere bestaansmogelijkheid wordt gebo
den.
Tuinbouw redt zichzelf
In tegenstelling tot de veehouderij en de
akkerbouw kan de tuinbouw haar eigen boontjes
doppen en behoeft niet aan te kloppen bij de
overheid om toeslagen of beschermende maat
regelen. Dit is vooral mogelijk geweest doordat
het in de tuinbouw tot nu toe vrij goed gelukt
is verstoringen in de verhouding tussen vraag
en aanbod te voorkomen.
De tuinbouw heeft daarbij kunnen profiteren
van de toenemende vraag naar tuinbouwpro-
dukten. De sterk gestegen welvaart, de ver
andering in de consumptiegewoonte, de aan
was van de bevolking in de landen van West-
Europa en de voortschrijdende verstedelijking
van de bevolking hebben het verbruik van
groente en fruit sterk doen toenemen.
Deze factoren hebben echter ook verande
ringen doen ontstaan in de structuur van de
afzet en in het assortiment van Nederlandse
tuinbouwprodukten. De sterk gestegen koop
kracht heeft het ontelbare gezinnen mogelijk
gemaakt meer duurdere groenten te kopen, zo
wel in verse als in verwerkte vorm.
Deels door assortimentwijziging, deels door
teeltuitbreiding heeft de Nederlandse tuinbouw
zich behoorlijk op de eisen van de markt weten
in te stellen. Het systeem van vrije en openbare
prijsvorming aan de veilingen heeft er toe ge
leid, dat de tuinbouw de veranderingen in de
vraag kon volgen en de teelten daarop kon aan-
235
