Computer
Inleiding
In het voorgaande artikel (zie Raiffeisen-Bode
van maart 1963) werd aan het slot een sum
miere vergelijking gemaakt tussen ponskaarten
machines en een elektronische installatie. Het is
denkbaar, dat juist naar aanleiding daarvan de
vraag zich opdringt, waarin nu eigenlijk de grote
betekenis van de elektronische administratie
machine schuilt. Om dit aspect enigermate naar
voren te kunnen brengen zal het nodig zijn
enkele cijfers te noemen.
Mens computer
Stellen we eens het kunnen van de mens
tegenover dat van een computer. Onder ideale
omstandigheden zal de mens per seconde 4 5
tekens (letters of cijfers) kunnen verwerken. Dat
werken, dat zwoegen van de mens geschiedt
niet bepaald foutloos. Op elke 500 1000 tekens
zult u zeker een „slippertje" constateren.
Er zijn elektronische administratiemachines die
bij de huidige stand van de techniek zo'n
200.000 tekens per seconde kunnen verwerken
en de kans, dat de machine een fout ongecorri
geerd doorlaat kan vrijwel op nihil worden ge
steld (1 1016).
Ponskaarteninstallatie computer
In het leven van elke dag geven wij, admini
stratiemensen, ons er doorgaans zo weinig
rekenschap van, welke handelingen wij zoal met
ons administreren verrichten. Wij beseffen
nauwelijks, dat we, om maar eens wat te noe
men, moeten waarnemen, classifiseren, vast
leggen, ordenen, samenvatten, controleren en
informeren. Ook realiseren wij ons dikwijls niet,
dat juist de machines zijn ontstaan en ontwik
keld en hun intrede in het administratieve proces
hebben gedaan om één of meer van de hier
boven genoemde handelingen te versnellen en/of
te verfraaien.
In tegenstelling tot de boekhoudmachines zijn
het de ponskaartenmachines en de elektronische
informatieverwerkende machines, die al de ge
noemde administratieve handelingen kunnen
verrichten.
En toch zal in de nabije toekomst het woord
niet zijn aan de conventionele ponskaarten
machines maar aan de computers. Ponskaarten
machines werken mechanisch, via bewegende
delen en dat maakt, dat de snelheid beperkt
blijft. Computers daarentegen werken via elek
trische circuits, via stroompulsen. Het transport
van de pulsen geschiedt met snelheden van
bijna 300.000 kilometer per seconde (snelheid
van het licht).
Het is zonder meer duidelijk, dat deze bijna
onvoorstelbare snelheden onbegrensde moge
lijkheden voor de computer openen. Bewerkings
tijden op de computer worden dan ook aange
geven in millimicro en tegenwoordig al in nano-
Centrale Bank
In het bijzonder kan de computer voor admi
nistratieve doeleinden worden aangewend, wan
neer het gaat om de verwerking van massale
gegevens. Het is dan ook geenzins bevreemdend,
dat met name in het bankwezen de computer
toepassing heeft gevonden en nog zal vinden.
Denkt u in dit verband eens aan de duizenden
rekening-courant- en spaarbankmutaties, de ef
fectenadministratie enz.
Wat onze organisatie betreft wordt momenteel
nagegaan of ingebruikstelling van een computer
ten behoeve van de administratie van de Cen
trale Bank zinvol zal kunnen zijn. Ogenschijnlijk
een aangelegenheid om vrij snel een antwoord
op te geven, in werkelijkheid evenwel een vraag
stuk dat talrijke aspecten vertoont. Ingebruik
stelling van een computer is van grote invloed
op de interne organisatie van het bedrijf. Kan
het bestaande patroon van bedrijfsafdelingen
worden gecontinueerd of is het doelmatig tot een
gewijzigde structuur te geraken? Op welke wijze
moeten de voorliggende transacties in de voor
de computer leesbare taal worden omgezet?
Aangesloten banken
Een bijzonder veld van studie vormt uiteraard
het nagaan of inschakeling van een computer ten
behoeve van de administratie van de aangeslo
ten banken gewenst is. Meer dan eens werd van
de zijde van de aangesloten banken de vraag
gesteld, en meestal door de grotere, of de Cen-
216
