kant van de lagere overheid tot een bedrag van
620 miljoen.
Klaarblijkelijk wilde minister Zijlstra bedoelde
schoonheidsfout in de Rijksfinanciering uitwis
sen door het jongste beroep op de kapitaal
markt, daar van enige noodzaak tot binding van
liquiditeiten om ongezonde inflatoire spannin
gen weg te nemen, in het belang van het
monetair-economische evenwicht en ter voor
koming van overbesteding of verstoring van het
betalingsbalansevenwicht, in tegenstelling tot
een jaar geleden, geen sprake kon zijn. Wel zijn
er nog supplementaire begrotingsposten, zoals
de verhoging der ambtenarensalarissen, te dek
ken geweest.
Wij hebben er de vorige maal op gewezen dat
de storting op de eerste staatslening 1963 voor
een bedrag van ongeveer f 200 miljoen in de
vorm van schatkistpapier is geschied, zodat in
eerste aanleg slechts ongeveer 100 miljoen
in contanten in de schatkist vloeide, en die be
langrijke omzetting van vlottende in vaste
schuld, doch derhalve de consolidatie, vervol
gens weer teniet werd gedaan door de plaatsing
van een dergelijk bedrag aan nieuw schatkist
papier. Ook nu mag de storting weer met schat
kistpapier geschieden,waarmee zich een nieuwe
gelegenheid voordoet tot consolidatie. Geheel in
overeenstemming hiermee is thans, hangende
de leningoperatie, de afgifte van kortlopend
schatkistpapier met een looptijd van zes en
achttien maanden gestaakt. Voor drie- en vijf
jaarspapier werd de mogelijkheid tot kopen
echter opengehouden.
Liquiditeitspositie van bankwezen
Intussen kan worden geconstateerd, dat de
banken over het geheel genomen grotere terug
houdendheid met het afnemen van het schat
kistpapier in acht hebben genomen om hun
kruit voor de storting op 13 juni niet te ver
schieten en eerst eens af te wachten, hoe het
verder met hun kaspositie zal gaan. Het resul
taat is geweest dat het totale bedrag schatkist
papier, dat in circulatie is, gedurende mei nog
licht is gedaald en wel van f 3441 miljoen tot
f 3412 miljoen. Het kortlopende papier met een
looptijd van ten hoogste een jaar gaf een daling
te zien met f 15 miljoen en de langer lopende
schatkistbiljetten van rond 14 miljoen.
In verband met de financiële positie van het
bankwezen is ook het verloop van de monetaire
reserves leerzaam. Dat geeft voor de maand mei
een stijging te zien van 6344 miljoen tot
f 6469 miljoen,waarmee de opgaande lijn, welke
sedert begin februari valt te constateren, conse
quent is voortgezet. Deze toeneming geeft aan
de omvang van de middelen welke het bank
wezen uit het buitenland heeft gerepatriëerd,
hetzij om de financiële positie in het binnenland
te versterken, hetzij omdat de buitenlandse uit
zettingen te geringe netto-rentebaten opleverden.
In verband met de geleidelijke daling van de
rentestand in het buitenland is het in elk geval
redelijk om aan te nemen dat ook deze laatste
factor een rol heeft gespeeld. Aan de andere
kant is, zoals men weet, het streven van de
Nederlandsche Bank er steeds op gericht, dat
zo weinig mogelijk middelen uit het buitenland
worden gerepatriëerd juist met oog op de bij
drage, die deze leveren tot de inkomsten welke
aan de betalingsbalans ten goede komen.
Dekkingsverplichting verlaagd
Hebben de banken derhalve zich zelf reeds
meer ruimte verschaft door de geschetste gang
van zaken, ook de Nederlandsche Bank heeft,
klaarblijkelijk met het oog op het feit, dat de
storting op de nieuwste staatslening op 13 juni
moet geschieden, het percentage van de ver
plichte dekking, die de banken bij de Neder
landsche Bank moeten aanhouden, verder ver
laagd van 4 tot 3. Dat komt er op neer, dat het
tegoed dat renteloos bij de Nederlandsche
Bank moet worden aangehouden, voor de
periode van 22 mei t/m 21 juni is teruggebracht
tot een gemiddelde van f 225 miljoen f 230
miljoen tegen 300 miljoen te voren. Welnu,
blijkens de weekstaat per 27 mei bedroeg het
tegoed der banken f 347 miljoen, dus ca. f 125
miljoen meer dan het voorgeschreven minimum.
Naar verhouding is er dus een behoorlijke arm
slag geweest, hetgeen ook de bedoeling was en
noodzakelijk werd geacht in het vooruitzicht van
de storting op de staatslening. Zoals reeds ge
zegd, mag deze ook ditmaal weer geschieden
207
