Rente-arbitrage
Het lijkt tegenstrijdig, dat eerst schatkist
papier werd ingeleverd en onmiddellijk daarna
ander schatkistpapier bij de Agent werd wegge
haald. Toch is dit niet het geval. Voor het bank
wezen was aan deze „ruil" een rentevoordcel en
een looptijdvoordeel verbonden. Men zou hier
tot op zekere hoogte van rente-arbitrago kunnen
spreken, waarmee dus wordt aangegeven, dat
door twee vrijwel gelijktijdige operaties met
dezelfde middelen een rentevoordeel kon wor
den verkregen.
De looptijd van het nieuwe schatkistpapier
stelt nog een ander voordeel in het licht, nl. dat
de vervaldatum 1 oktober is, dus juist op een
tijdstip valt, waarop belangrijke belastingbetalin
gen aan de Schatkist moeten geschieden. Men
weet dat de laatste jaren bewust er naar wordt
gestreefd, de zware belastingbetalingen in het
najaar zo geruisloos mogelijk, d w z. zonder dat
deze gepaard gaan met grote spanningen op de
geldmarkt, te doen verlopen. Dit streven wordt
nu nog eens door de vervaldata van het nieuwe
materiaal geaccentueerd.
Faciliteiten Nederlandsche Bank
In elk geval heeft de besproken faciliteit met
daarop hervatte verkoop van nieuw schatkist
papier de financieringspositie van het bank
wezen in technisch opzicht verlicht en ver
beterd. Dit alles betreft dus een verlichting, die
door het Rijk is geboden. Ook de Nederlandsche
Bank heeft in de afgelopen maand tot een ver
lichting van de positie van het bankwezen bij
gedragen. En wel op twee wijzen. In de eerste
plaats werd overgegaan tot een verlaging van
het kasreservepercentage, dat is de dekking die
het bankwezen verpicht is tegenover de toever
trouwde middelen bij de Nederlandsche Bank
liquide te houden. Het desbetreffende percen
tage is voor de nieuw? maandelijkse basis
periode, die op 22 maart is aangevangen, van
5 tot 4 teruggebracht, waardoor de ver
plichte dekking naar raming tot om en nabij
300 miljoen werd verlaagd.
Bovendien heeft de Nederlandsche Bank, zo
als meer in het verleden is geschied, andermaal
de gelegenheid geboden tot stalling van schat
kistpapier. Daaronder wordt verstaan verkoop
aan de circulatiebank van kortlopend schatkist
papier op basis van een zeer voordelig disconto,
echter met de verplichting van de banken tot
terugkoop op korte termijn. De eerste dag
waarop deze transacties konden worden afge
sloten was 21 maart, dat was de laatste dag van
do vorige basisperiode.
Het is geen toeval geweest, dat dit tijdstip
werd gekozen, daar de Nederlandsche Bank
toen blijkbaar op grond van de ontwikkeling tot
dat tijdstip tot de conclusie was gekomen, dat
met geen mogelijkheid do dekkingsverplichting
kon worden gehaald op basis van het oude per
centage van 5 Zou dat percentage niet te
elfder ure zijn verlaagd, dan hadden de banken,
ter aanvulling van het ontbrekende, duur krediet
op basis van het officiële disconto en belenings
tarieven bij de Nederlandsche Bank moeten op
nemen. De tegemoetkoming van de circulatie
bank wijst op een begripsvolle houding en werd
uiteraard in financiële en bankkringen ten
zeerste gewaardeerd.
De verlichtingen geboden door de Neder
landsche Bank waren kennelijk mede gericht op
de zware eisen, die in verband met de Pasen aan
de bankkassen worden gesteld. Om deze reden
lijkt het waarschijnlijk, dat de verlaging van het
kaspercentage slechts als tijdelijk is bedoeld.
Hoe belangrijk de stallingsfaciliteit op zichzelf
ook is geweest, zij betekende uiteraard niet meer
dan uitstel van executie. Het in stalling ge
brachte papier moest nl. op 19 april reeds weer
worden teruggekocht en deze operatie zal dan
weer sterk verkrappend op bankposities en
geldmarkt werken. Uit de weekstaat van de
Nederlandsche Bank afgesloten op 25 maart kon
men aflezen, dat de portefeuille schatkistpapier
van 310 miljoen tot f 564 miljoen was ge
stegen, zodat kon worden aangenomen, dat voor
niet minder dan 254 miljoen in het kader van
de stallingsfaciliteit bij de Nederlandsche Bank
terecht is gekomen. Een dergelijk bedrag moet
dus weer op 19 april op tafel worden gelegd.
135
