tensysteem een snelle ontwikkeling, enerzijds
voor wat betreft de tot het systeem behorende
machines, anderzijds voor wat betreft de functie
van de ponskaarten zelf. Zijn eenmaal de grond
informaties in ponskaarten vastgelegd, dan kan
de gehele verdere verwerking op fabriekmatige
wijze plaats vinden. Met name in het bankbedrijf
(banken worden wel eens administratiefabrieken
genoemd) heeft de ponskaartenapparatuur een
stevige plaats veroverd. Als gespecialiseerde
serviceverlenende dienst gaat de ponskaarten
afdeling ten behoeve van de verschillende admi
nistratieve afdelingen optreden. (Zie het decem
bernummer van de Raiffeisen-Bode.)
In de ontwikkeling naar de elektronische
informatieverwerkende machines heeft de pons
kaart een bijzonder grote bijdrage geleverd.
Elektronische informatieverwerkende
machines
Het blijft altijd een min of meer griezelige zaak
binnen het bestek van een tijdschriftartikel over
computers" te schrijven. Enerzijds is het nood
zakelijk in alle richtingen beperkingen in acht te
nemen, anderzijds dient er voor gewaakt te wor
den, dat niet hier en daar de lezer zodanig aan
het fantaseren en romantiseren slaat, dat daar
door elk contact met de werkelijkheid verloren
gaat. Dit laatste is niet denkbeeldig. Immers,
waar over computers gesproken of geschreven
wordt, komen wij ook benamingen tegen als
..rekenmonster", „elektronisch brein", „denk-
robot" enz. Zeker er wordt getracht in de
materie, in de techniek, de mens zoveel moge
lijk te imiteren, maar dat de machine de denk
functie van de mens zou kunnen overnemen,
moet toch wel ongrijpbaar worden geacht.
Ontwikkeling elektronische administratie
machine
De eerste elektronische machine, welke in de
veertiger jaren in Amerika in gebruik werd ge
steld, bracht aanzienlijke besparingen bij het uit
voeren van wiskundige berekeningen.
Het duurt nog tot ongeveer 1950 alvorens ook
in de administratieve sector de elektronische
machine met vrucht wordt aangewend. Niet al
leen bestond er veel misverstand omtrent de
projecten, welke eventueel „geautomatiseerd"
zouden kunnen worden, maar ook de fabelach
tige aanschaffingsprijzen boden weinig pers
pectief voor een meer uitgebreider toepassing in
de Nederlandse verhoudingen. Eerst sedert 1955
worden er elk jaar meer machines geconstrueerd
voor administratieve doeleinden. De snelheden
van deze nieuwe machines worden steeds verder
opgevoerd, de efficiency wordt voortdurend ver
beterd en, wat ook van bijzonder belang is,
de aanschaffingsprijzen worden van dien aard,
dat een ruimere toepassing bereikbaar wordt.
De technische ontwikkeling gaat zelfs zo snel,
dat er een duidelijke discrepantie valt te onder
kennen tussen wat de machines „kunnen" en
wat er in de praktijk van wordt gevraagd. De
machines zijn „hun tijd vooruit". Het is daarom
ook van groot belang omtrent de mogelijkheden
van de automatiseringsapparatuur zoveel moge
lijk kennis te vergaren. Diverse bankinstellingen
in ons land namen reeds een elektronische
administratiemachine in gebruik en naar uit de
jaarverslagen van die banken blijkt, beant
woordde de in bedrijfstelling zeker aan de ver
wachtingen. Dat de invoering gepaard zou gaan
met het overcompleet worden van een groot
aantal administratieve krachten kan bepaaldelijk
niet worden gezegd.
Bij de Centrale Bank is sedert kort het vraag
stuk van de automatisering in studie. Bedacht
dient wel te worden, dat de voorbereiding voor
de invoering van een elektronische informatie
verwerkende machine zeer veel tijd vergt en ook
enorm veel kosten met zich brengt. Daarenboven
moeten wij ons de vraag stellen in hoeverre
zullen ook de aangesloten banken bij de be
studering van dit project betrokken zijn of mis
schien willen zijn?
De bijzondere kenmerken van een computer
Het zou mogelijk zijn ter beantwoording van
de vraag: wat nu eigenlijk de bijzondere ken
merken van een computer zijn, een groot aantal
punten op te noemen. Doelmatiger is het echter
een vergelijking te maken met het ponskaarten-
systeem. Beperking tot de hoofdzaken is nood
zakelijk, maar wij krijgen daardoor een meer
duidelijke indicatie.
107
