Financieel overzicht
Rendement en rente
Wanneer wij bij liet afsluiten van de
maand zoals gewoonlijk nog eens de belang
rijkste gebeurtenissen op financieel gebied
overzien dan treedt vóór alles de grote
emissie van Philips op de voorgrond. Maar
ten minste even belangrijk is toch ook weer
de gang van zaken in de zogenaamde risico
mijdende sector van de kapitaalmarkt ge
weest. Men dient vooral te bedenken, dat er
onder alle omstandigheden een nauwe sa
menhang tussen de ontwikkeling in de zo
genaamde risico dragende en die in de risico
mijdende sector van de kapitaalmarkt be
staat. Dat verband treedt echter vaak eerst
op langere termijn aan de dag, wat echter
zeker geen aanleiding mag zijn om een
drastische wending op de aandelenmarkt te
negeren met betrekking tot posities, die men
op de leningmarkt aanhoudt of aangaat.
De scherpe koersdaling die in navolging
van de New Yorkse beurs ook op onze aan
delenmarkt is ingetreden heeft het rendement
dat aandelen afwerpen aanmerkelijk doen
stijgen. Men weet dat deze ontwikkeling zich
vooral in de laatste maanden heeft geaccen
tueerd. De rendementen van de toonaan
gevende aandelen van onze beurs waren
tijdens de hausse-periode tot een abnormaal
laag peil ingekrompen. Daarop is thans dus
een correctie gevolgd. Zou men er van mogen
uitgaan, dat de betrokken ondernemingen
hun winsten en dividenden ongeveer kunnen
handhaven op het peil van het laatste boek
jaar, dan zou dat betekenen, dat de beleggers
meer inkomsten kunnen verkrijgen in de
risico dragende sector van de kapitaalmarkt
dan tot dusverre. Vroeg of laat moet van die
rendementsstijging ook een wisselwerking op
de obligatiemarkt uitgaan. Daarbij speelt
wellicht een rol, dat degenen die niet af
hankelijk zijn van inkomsten uit hun effecten
tot dekking van hun kosten van levensonder
houd, voor belegging op langere termijn aan
aandelen de voorkeur zullen geven. Tot
overschakeling naar obligaties zullen zij eerst
geneigd zijn, als ook daarop het rendement
verbetert. Ziedaar dus de samenhang.
Er is nog een ander element dat deze ont
wikkeling in de hand werkt. In deze tijd van
sterk gestegen produktiekosten zal er een
grotere neiging aan de dag treden tot het
invoeren van modernere, produktievere, pro-
duktiemiddelen. Terwijl hierdoor de kapi
taalbehoefte en de emissiedrang wordt ver
sterkt, wordt anderzijds zoals men weet de
kredietvraag door de Nederlandsche Bank
op conjuncturele gronden afgeremd. Beide
elementen werken aldus een rentestijging in
de hand.
Deviezenstroom omgekeerd
Een derde kapitaalverkrappende factor is
gelegen in de deviezenbeweging. En dit
brengt ons weer op de emissie-operatie van
Philips. Tegen de oorspronkelijke verwach
ting in zijn Amerikaanse beleggers op vrij
grote schaal tot verkoop van hun claims en/of
aandelen overgegaan, welk aanbod door
Amsterdam werd opgenomen. Daarmee zijn
tientallen miljoenen guldens gemoeid ge
weest, die derhalve van Nederlandse zijde
werden verstrekt. Terloops moge hierbij wor
den opgemerkt dat dit een zeer voordelige
zaak voor Nederland is geweest. De Ameri
kanen hebben in het verleden immers veel
hogere prijzen voor Philips betaald dan zij
er nu voor terugkregen.
Inmiddels moet zich ook een tegengestelde,
naar ons land gerichte, kapitaalstroom in
samenhang met de Philips-emissie hebben
voorgedaan. Want hoewel de belangstelling
van buitenlandse zijde is tegengevallen, is
die op zichzelf toch nog altijd zeer aanzien
lijk geweest. De storting op de emissie heeft
intussen ook reeds plaatsgevonden en in de
eerste weekstaat van de Nederlandsche
Bank, die in de nieuwe maand zal verschij
nen (dit nummer was toen reeds afgesloten)
zal men daarvan wellicht wat kunnen be
merken.
In het algemeen is er overigens reden om
aan te nemen, dat er in het tweede kwartaal
van het jaar meer aandelen van het buiten
land zijn teruggekocht en betaald dan
omgekeerd. Nadat het eerste kwartaal reeds
een tekort van 61 miljoen tegen vorig jaar
een overschot van 346 miljoen op de lo-
