over het Rijk beschikt, vindt haar verkla
ring in het feit, dat verschillende betalingen
door het Rijk moesten geschieden, waar
tegenover de omloop van schatkistpapier
slechts weinig is toegenomen. De animo
voor nieuw schatkistpapier is bij het bank
wezen zeer gering gebleven, ondanks het
feit. dat doorlopend gelegenheid openstaat
om, naar behoeven, zogenaamd „over de
toonbank" af te nemen en bovendien in het
begin van de maand nog een speciale ten
der is gehouden. Wij hebben echter gezien
dat de liquiditeitsruimte van het bankwezen
ten gevolge van de verschillende krediet-
beperkende bepalingen, die thans gelden,
meer schijn dan werkelijkheid is. Anderzijds
wil het Rijk naar verhouding tot de alge
meen op de geld- en kapitaalmarkt gelden
de rentetarieven tot dusverre slechts een
lage rente voor het schatkistpapier vergoe
den.
In totaal werd dan ook op de door de
schatkist begin mei gehouden inschrijving
slechts voor ruim 47 miljoen ingeschre
ven, terwijl netto het uitstaande bedrag aan
schatkistpapier in de maand mei, althans
volgens de opgave van de schatkist per 28
mei, nog met 18 miljoen is ingekrompen.
Het bedrag der uitstaande schatkistpromes
sen, dus van het papier dat een looptijd
heeft van ten hoogste één jaar, liep met
rond 50 miljoen terug tot 592 miljoen,
terwijl dat van de langlopende schatkist
biljetten licht toenam van 2355 tot
2386 miljoen. Bij de laatstgehouden ten
der werd 29 miljoen aan schatkistpro
messen afgenomen, waartegenover een gro
ter bedrag door het Rijk is afgelost.
1 »-i."
Krediethulp van Ned. Bank
Dat de banken als geheel nog krap in de
middelen bleven zitten, kan men ook aflei
den uit het feit, dat de Nederlandsche Bank
op verschillende wijzen weer de helpende
hand heeft gereikt. Zo heeft zij zich op 10
mei bereid verklaard als speciale tegemoet
koming en ter verlichting der positie van
de banken in juli vervallend schatkistpa
pier over te nemen tegen een disconto van
slechts 3 terwijl het officiële disconto
thans 4 bedraagt. Het resultaat van deze
maatregel weerspiegelde zich in de week
staat, afgesloten per 14 mei, welke een stij
ging te zien gaf van de portefeuille gekocht
schatkistpapier tot bijna 249 miljoen
tegen slechts 146 miljoen aan het begin
van de maand. Wegens de grote animo voor
deze vorm van kredietverlening (de ban
ken zouden anders tot juli op de aflossing
van het schatkistpapier hebben moeten
wachten) is de gelegenheid voor deze over
dracht aan de Nederlandsche Bank na één
dag reeds gesloten. Ook de stijging van het
overige tot een bedrag van 23 miljoen
door de circulatiebank in disconto genomen
gekocht schatkistpapier was uiteraard een
doelbewuste verruiming van de geldmarkt
door de circulatiebank: waarbij in het mid
den gelaten moet worden of de daardoor
vrijgekomen middelen voor het bankwezen
dan wel voor andere groeperingen bestemd
zijn geweest. Een belangrijk deel van de
door de circulatiebank aldus in het verkeer
gebrachte middelen is in elk geval nood
zakelijk geweest om aan de zware dekkings
verplichtingen en de eisen, die het bedrijfs
leven stelde, te kunnen voldoen.
Deviezenmutaties
Eén post verdient in dit verband nog de
bijzondere aandacht, nl. die van de goud
en deviezenreserve van de Nederlandsche
Bank, die in de maand mei met rond 190
miljoen is toegenomen. Het betreft hier
niet of nauwelijks een normale aanwas van
deviezen uit hoofde van het handels- of
kapitaalverkeer, doch louter het resultaat
van een stijging van de deviezenvoorraad,
ingetreden als gevolg van de afwikkeling
van een speciale dollartermijnaffaire, welke
in februari met medewerking van de cen
trale bank van de Verenigde Staten, het
Federal Reserve System, was afgesloten.
Toenmaals werden door de Nederlandsche
Bank dollars aan de handelsbanken voor
drie maanden ter uitzetting in het buiten
land verkocht, dus om voordeel te trekken
van de hogere interest, die in de Verenigde
242
