kooplieden gebruikt om er zakentransacties
mede te financieren. Ook werden toen op in
ternationale markten soms al rekeningen ver
effend door wissels te trekken op en betaal
baar te stellen tijdens een volgende markt
(tijdwissels dus).
Sanering muntwezen
Na de middeleeuwen bestond er een grote
verscheidenheid in muntstandaards. Een
aantal landen (o.a. België, Nederland, Zwit
serland en Italië) hanteerden de zilveren-
muntstandaard. Andere landen (zoals Frank
rijk) aanvaardden een dubbele muntstan-
daard, waarbij alle munttypen zowel een
bepaalde goud- als zilverwaarde hadden. Als
één van de veronderstelde voordelen van
deze dubbele standaard werd beschouwd het
feit, dat de waarde van de munteenheid werd
bepaald door vraag en aanbod inzake twee
metalen in plaats van één. Prijsfluctuaties in
het ene metaal zouden worden genivelleerd
door die in het andere.
De grote toevloed van edelmetaal uit de
Nieuwe Wereld en de daarmede gepaard
gaande uitbreiding van de munthoeveelheid,
leidde niet alleen tot een herleving van de
economische actitviteit, doch ook tot een ge
leidelijke verbetering van de monetaire
situatie.
Eén van de meest belangrijke gebeurtenis
sen vond in 1561 plaats, toen Koningin
Elizabeth I van Engeland door een zorgvul
dig voorbereide manoeuvre onmiddellijk alle
door haar voorgangers uitgegeven munten,
die aan ontwaarding hadden bloot gestaan,
uit de circulatie liet nemen. In plaats daar
van werden munten uitgegeven die gelijk
waren in kwaliteit en gewicht. Vanaf dat
ogenblik vond er praktisch geen geknoei meer
plaats met de Engelse zilverenmunten. Voor
zover er wijzigingen in de waarde van de
munten plaatsvonden, waren deze alleen het
gevolg van fluctuaties in de marktprijzen
voor goud en zilver.
Tegen 1650 was het muntwezen sterk ver
beterd en in de tweede helft van de zeven
tiende eeuw schaften eerst Engeland (in
1669) en daarna Frankrijk (in 1679) de hef
fingskosten af die verbonden waren aan het
muntrecht. Daardoor werd het principe van
vrije aanmunting ingevoerd, dat een kenmerk
zou worden van de latere standaarden, die de
verzamelnaam „gouden" en/of „zilveren
standaard" kregen, in aanpassing aan de veel
grotere ontwikkeling van het geldwezen, dat
niet alleen metalen geld, doch ook muntbil
jetten, bankpapier, banktegoeden, bankkre
dieten, enz. omvatte.
Ontwikkeling bankwezen
De evolutie van het geldwezen kwam tot
uitdrukking in het steeds meer voorkomen
van handelspapier, alsmede in de geldfaci-
liteiten die de banken beschikbaar begonnen
Elisabeth, koningin van Engeland (1558—1603).
152
