mogelijkheid is op flinke schaal gebruik ge
maakt. In de week van 5 tot 12 maart kocht
de Nederlandsche Bank voor 95 miljoen
aan schatkispapier, terwijl in de week van
19 tot 26 maart nog 15 miljoen daaraan
werd toegevoegd. Uit de weekstaat afgesloten
per 2 april bleek, dat de portefeuille schat
kistpapier met 84 miljoen was ingekrom
pen, waarbij men blijkbaar te doen had met
aflossing van kortlopend papier, dat op
grond van genoemde faciliteit aan de cen
trale bank was verkocht. Verder valt in dit
verband te wijzen op een sterke stijging der
voorschotten in rekening-courant en wel van
20 miljoen op 5 maart tot 71 miljoen op
19 maart, waarna op 26 maart weer een
daling tot 19 miljoen was ingetreden. Ook
die voorschotten weerspiegelden de hulpver
lening aan de banken. Deze hulpverlening
had veel geringer kunnen zijn indien de aan
gegeven extra dekkingsverplichting niet had
gegolden.
Verder was door de schatkist de mogelijk
heid geopend aan de stortingsverplichting
voor de nieuwe staatslening met schatkist
papier te voldoen. Voor ruim 83 miljoen is
van die mogelijkheid gebruik gemaakt zodat
nagenoeg 217 miljoen in contanten is
gestort.
Hoewel door de vermelde aankopen van
schatkistpapier door de centrale bank en dooi
de verleende voorschotten belangrijke ver
lichting voor de geldmarkt werd geboden is
de toestand daar toch zo gespannen gebleven,
dat de notering voor daggeld een niveau be
reikte van 13/4°/o tegen slechts 3/4 °/o enkele
weken tevoren.
De deviezenpositie
Beziet men de deviezenpositie van de
Nederlandsche Bank dan blijkt dat de mone
taire reserves zijn toegenomen van 6057
miljoen op 5 maart tot 6135 miljoen op
2 april, derhalve met ca 80 miljoen. Daarbij
dient men echter in aanmerking te nemen
dat Engeland begin maart rond 127 mil
joen aan Nederland heeft terugbetaald van
de 434 miljoen, die het in augustus 1961
via het Internationale Monetaire Fonds van
de Nederlandse staat heeft geleend om het
pond sterling te steunen.
Het I.M.F. heeft daarop 126 miljoen
naar de Nederlandse staat overgemaakt, die
zich heeft gehaast dit bedrag naar de Neder
landsche Bank te brengen. Deze laatste heeft
namelijk indertijd de gehele steunverlening
gefinancierd door de staat in ruil voor schat
kistpapier de benodigde valuta te verstrek
ken. Thans deed zich het omgekeerde geval
voor en kocht de staat 126 miljoen schat
kistpapier van de centrale bank terug. Die
guldens zijn aldus weer in het niet ver
dwenen, waartegen de deviezenpositie met
een overeenkomstig bedrag is verbeterd.
Tot goed begrip van de schatkistpositie
dient men zich intussen tevens te vergewissen
van de veranderingen, die in de afgelopen
maand in totaal in het uitstaande bedrag aan
schatkistpapier zijn opgetreden (de andere
posten die de positie van de schatkist be
palen worden eerst later gepubliceerd). Het
blijkt dan dat de schatkistschuld in de vorm
van promessen en biljetten in maart met rond
200 miljoen is verminderd, waarvan 150
miljoen voor rekening komt van schatkist
biljetten. Deze laatste vermindering omvat
uiteraard tevens het bedrag van 126 mil
joen, dat na de terugbetaling door Engeland
door de Nederlandse staat is aangewend tot
het terugkopen van schatkistpapier uit de
portefeuille van de Nederlandsche Bank.
Ondanks de storting op de staatslening, die
zoals wij hebben gezien met ruim 200 mil
joen in contanten is geschied, geeft het tegoed
van het Rijk per saldo voor de maand maart
slechts een stijging van ruim 120 miljoen
te zien.
Geen kapitaal uit het buitenland
Aan de gestadige toevloeiing van liquidi
teiten uit het buitenland is voorshands een
einde gekomen door de sterke inkrimping
van het overschot op de lopende rekening van
de betalingsbalans en de aanzienlijke ver-
137
