materiaal verder kan uitbreiden. Het rente
tarief is echter zo laag, dat daarvan bepaald
geen stimulans kan uitgaan, welke de af
neming van dat oktoberpapier sterk in de
hand zou kunnen werken.
Nieuwe staatslening
De belangrijkste afromingsoperatie is
echter ongetwijfeld de uitgifte van de nieuwe
staatslening geweest, waarvoor zoals bekend
de inschrijving op 5 maart jl. openstond. Op
basis van de koers van uitgifte ad 991/4 °/o
zal voor deze nieuwe staatslening, die nomi
naal 300 miljoen beloopt, op 22 maart
2973A miljoen op tafel moeten worden ge
legd. Uit de officiële toelichting kon men
duidelijk opmaken, dat de opbrengst niet
dient tot dekking van budgettaire uitgaven.
In welk verband in herinnering kan worden
gebracht, dat het Rijk uit dien hoofde dit jaar
volgens de oorspronkelijk in september inge
diende begroting niet alleen in het geheel
geen beroep op de kapitaalmarkt zou hebben
te doen, maar zelfs nog een overschot van
globaal 150 miljoen ter beschikking zou
hebben. Dat neemt niet weg, dat de schatkist
bij het geboden rendement van slechts
4,072% zeer voordelig aan dat geld is ge
komen. Het behoeft verder geen betoog, dat
de voortgezette afroming van de kapitaal
markt een verdere daling van de rentevoet
verhindert.
Ook op de geldmarkt is trouwens in de
loop van februari gaandeweg een toenemen
de verkrapping aan de dag getreden. Kon in
het begin van de maand het tarief voor dag
geld in enkele dagen tijds, door een verlaging
met telkens V4 van HA tot 3A wor
den teruggebracht, tegen het einde van de
maand heeft het omgekeerde plaats gevonden
en werd, eveneens in twee etappes, weer tot
DA teruggekeerd.
Monetaire samenwerking
Een derde factor die bij dit alles in het spel
is geweest, is de monetaire samenwerking met
de Federal Reserve Bank van New York.
Van de zijde van de Nederlandsche Bank zijn
hierover geen exacte gegevens verstrekt, af
gezien van die, welke zich in de weekstaat
weerspiegelden. Deze laatste wezen uit dat
de deviezenvoorraad van de Nederlandsche
Bank verminderde en daartegenover het
tegoed van de buitenlandse circulatiebanken
(tijdelijk belegd in schatkistpapier) steeg.
Aldus drong zich de indruk op, dat de Neder
landsche Bank dollars had afgegeven, welke
door Nederlandse handelsbanken tegen gul
dens werden verkocht ter uitzetting in het
buitenland. Aldus kon van de hogere rente
aldaar voordeel worden getrokken. Daarvoor
dienden deze banken echter er van verzekerd
te zijn, op termijn, na drie maanden, de
buitenlandse valuta weer tegen zodanige
koersen op termijn te kunnen verkopen dat de
rentebaten aantrekkelijk genoeg bleven. Dat
laatste schijnt mogelijk te zijn gemaakt door
bedoelde samenwerking tussen de Neder
landsche Bank en de centrale bank der Ver
enigde Staten, die door guldens tegen dollars
te kopen en op drie maanden te verkopen, die
termijnkoersen op de wisselmarkt in de hand
kan houden. (Dergelijke overeenkomsten zijn
door de Eederal Reserve Bank van New York
met een groot aantal Europese circulatie
banken, o.a. Zwitserland, Italië en Frankrijk
afgesloten.) Anders zou de kans groot zijn
geweest, dat de koers voor termijndollars zo
sterk zou dalen, dat bij omzetting van dollars
in guldens, na afloop van de uitzetting in het
buitenland verliezen zouden ontstaan, die de
rentebaten zouden opslokken.Men heeft hier
bij in feite met een belangrijke steun aan de
dollar te doen en indirect ook aan het pond,
al is de positie van de Britse valuta de laatste
tijd, dank zij vooral de getroffen steunmaat
regelen (via Internationaal Monetaire Fonds)
reeds belangrijk verbeterd. Indirect zijn zulke
steunmaatregelen van die wereldvaluta ook
in het belang van de andere valuta's, omdat
ten slotte elk land belang heeft bij het behoud
van het internationale monetaire evenwicht
en het afwenden van nieuwe devaluatie
gevaren.
Kredietbeperking
Als klap op de vuurpijl is dan juist na het
101
