MECHANISATIE
Onder mechanisatie wordt in het algemeen
verstaan het gebruik gaan maken van werk
tuigen in meer samengestelde vorm machi
nes om het handwerk te versnellen of te
verlichten.
Wij trachten beschikbaar personeel te
voorzien van zo doelmatig mogelijke hulp
middelen om tot grotere produktiviteit te
komen; wij zoeken dan ook naar geschikte,
zoveel mogelijk automatisch werkende hulp
middelen, waarvan natuurlijk de kosten
aanvaardbaar zijn, en ook naar andere
methoden om het werk te verrichten, indien
het daarbij dan mogelijk is gebruik te maken
van door de techniek nieuw geïntroduceerde
middelen.
Mechanisatie van administratief werk, ge
bruik dus van machines op kantoor, ligt,
althans voornamelijk, op het terrein van de
reprografie (dus het herhaald schrijven, over
schrijven, overboeken) en het tel- en reken
werk.
Een opsomming van de daartoe op kan
toren in gebruik zijnde machines omvat:
se h rij I machines,
al of niet elektrisch
al of niet voorzien van een opzetappa-
raat voor „kettingformulieren" in meer
voud
al of niet voorzien van een voorsteek-
inrichting;
lichtdrukmachines,
waarbij een formulier of papier („infor-
matiedrager"-„drukvorm") met ultravio
let licht wordt doorgelicht en geprojec
teerd wordt op papier, chemisch geprepa
reerd met bepaalde diazo-verbindingen,
die ultraviolet ontleed worden.
Onbelichte en dus niet ontlede delen, in
contact gebracht met z.g. AZO-kleurstof-
componenten, verkrijgen dan een goed
zichtbare kleur. Hierbij dus geen donkere
kamer, geen natte nabehandeling, alleen
een droge nabehandeling met het AZO-
contact;
heclografische apparaten,
(vloeistofduplicators) die werken met een
z.g. „moederblad". Met alcohol wordt iets
van de kleurstof op het moederblad op
gelost en door contactdruk overgebracht
op een duplicaat. Doordat bij meermalen
dupliceren de kleurstof uitgeput raakt, is
het aantal duplicaten beperkt.
Voorbeeld: de bekende „blauwdrukken";
stencilmachines,
waarbij drukinkt wordt doorgelaten door
een getypt „stencil". Hierbij vindt wel
steeds aanvoer van inkt plaats en er is
geen beperking van het aantal duplicaten;
of fset-clr tikmachines.
Hierbij is een dunne aluminium plaat,
die het beeld draagt, gespannen om een
roterende cilinder (blijvende inktaanvoer),
welke een cilinder meedraait, die met
rubberdoek is bespannen en ook weer een
cilinder meedraait, waarlangs de vellen
papier gaan.
Het beeld van de offsetplaat komt via bet
rubberdoek op het papier;
apparaten voor „hoogdruk"
waarvan een duidelijk voorbeeld de adres-
seermachine is.
Vooral door verschillende uitbreidingen
van deze machines kunnen allerlei formu
lieren, waarop periodiek dezelfde tekst
delen moeten komen, zeer doelmatig wor
den vervaardigd (periodieke betalingen of
giro's);
Onder dit hoofd zullen wij in een tweetal artikelen de mogelijkheden van mechanisering van
de boekhouding belichten.
In dit eerste artikel worden de diverse machines en hun werking besproken terwijl in het
volgende nummer zal worden nagegaan wanneer overgang van de handmethode naar de
mechanische methode wenselijk is.
Schrijfmachine anno ISttfi.
MHHmi.
