ENKELE GEDACHTEN
RONDOM DE MODERNE RUILVERKAVELING (I)
door ir. L. H. Bouwman, oud-hoofdingenieur bij de
Cultuurtechnische Dienst te Utrecht
Telkenjare worden voor ruil- en herverka
velingen op de landbouwbegroting enorme
subsidiebedragen uitgetrokken. Vermeldens
waard is, dat voor de jaren 19601963 in
liet kader van het prioriteitenschema door de
regering een beslissing is genomen over het
meerjarenplan voor ruilverkaveling en
andere cultuurtechnische werken. Het ligt in
de bedoeling, dat voor ruilverkaveling per
provincie, uitgaande van de principes van het
meerjarenplan een quotum naar oppervlakte
en geldmiddelen voor de komende 3 jaren zal
worden toegewezen binnen het raam van het
landelijk beschikbare quotum van 40.000 ha
en 80 miljoen per jaar. Deze omstan
digheid doet derhalve wel blijken dat de
regering zulke werken als een vitaal belang
voor de landbouw erkent.
De ruilverkaveling moet gezien worden als
een belangrijk instrument bij de agrarische-
structurele verbetering van het platteland,
mits de agrarische beroepsbevolking haar
volle medewerking verleent. De bereidheid
zich voor deze cultuurtechnische maatregel in
zijn moderne vorm open te stellen moet van
groot belang worden geacht. Het komt nog
veel voor, dat men tegenover ruilverkaveling
afkerig staat uit een zekere argwaan, een te
grote gehechtheid aan het oude, het opzien
tegen de kosten en de vrees, dat anderen of
bepaalde maatschappelijke groepen meer
zullen worden bevoordeeld.
Ter versteviging van de landbouw wordt
derhalve een actief agrarisch beleid gevoerd.
Het doel van dit plattelandsbeleid is steeds
de verhoging van de economische produktivi-
teit van de landbouw. Dit doel kan ver
wezenlijkt worden, hetzij door de verhoging
van de produktie per man, hetzij door ver
hoging van de produktie per ha of soms van
beide.
Ter verbetering van de leefbaarheid en
voor de opbloei van de welvaart van het
platteland in materieel en geestelijk opzicht
dienen in vele gevallen behalve het agra
rische reconstructieplan nog plannen, die in
de sociaal-maatschappelijke, mentale en cul
turele sfeer liggen, te worden uitgevoerd. De
verbeteringen van de agrarische structuur
zijn overigens het uitgangspunt van indruk
wekkende ontwikkelingen, die de aanleiding
vormen voor allerlei initiatieven, waarvan de
gevolgen zich ook doen gevoelen in het ver
enigingsleven, bij de middenstand en de
industrie.
Het is immers zo, dat na de structuurver
betering veelal arbeidskrachten dienen af te
vloeien en een regionaal industrialisatie
programma nodig is om de overtollige
krachten op te vangen.
De uitvoering van een dergelijk samenstel
van plannen wordt aangeduid met het woord
plattelandsvernieuwing. Daarbij staat de
mens centraal.
Om het woord plattelandsvernieuwing een
sprekende inhoud te geven moet men het
„oude" naast het „nieuwe" land zien liggen.
Men moet de nieuwe waterlopen zien graven,
de aanleg van de nieuwe wegen in ogen
schouw nemen, alsmede de stichting van de
nieuwe boerderijen bekijken om te kunnen
vernemen, hoe ingrijpend dit het leven van
de bewoners kan veranderen. Kortom, men
zal de moderne technische monsters, zoals
bulldozers, draglines, draineermachines,
grondwoelers enz. moeten gadeslaan om te
kunnen beseffen wat toepassing van de pro
cedure van ruilverkaveling betekent.
182
