andere wijze beschadigd geld. Er is een
speciale afdeling „partiële vergoeding", die
al deze gevallen nauwkeurig onderzoekt en
gedeeltelijke vergoeding geeft op basis van
de samen te voegen resten der biljetten. Het
lijkt ons, dat het absoluut verloren bank
papier een niet gering kapitaaltje per jaar
moet opleveren.
Het 50-jarig jubileum van de Coöp. Boe
renleenbank „Baarn" is aanleiding geweest
voor een flink opgezette spaaractie onder
het motto: „De guldens voor het grijpen".
Velen hebben deelgenomen aan deze ac
tie, waardoor in versneld tempo 373 nieuwe
spaarders werden ingeschreven. Het tegoed
van de bank bewoog zich daarmee in de
richting van de 5 miljoen.
Op 3 juni was er een feestelijke bijeen
komst ten kantore van de bank, waar de
prijzen werden uitgereikt door de heer
H. v. d. Hoef, voorzitter van het bestuur.
Het pandkrediet is in onze geschiedenis
van grote omvang geweest en de Lom
barden, die een zekere faam genoten als
geldschieters, telden tal van voorname lie
den onder hun cliënten. Zelfs de Engelse
kroonjuwelen werden eens in Amsterdam
ter belening aangeboden. De neergaande
lijn van dit bedrijf proeven we in het woord
„lommerd" en de nog populairdere naam
„Ome Jan".
De woekerpraktijken van de heren lom
barden (renten van 100 en meer) leid
den in 1614 tot de oprichting van de Ge
meentelijke bank van lening te Amsterdam,
welk voorbeeld in tal van plaatsen werd
gevolgd. In 1658 werd onze grote dichter
Joost van den Vondel schrijver bij deze
gemeentelijke bank voor de toen zeer ruime
beloning van 650,per jaar.
Tot in de tweede wereldoorlog werden de
banken van lening nog vrij druk bezocht,
doch langzamerhand hebben de „volks
kredietbanken hun taak vrijwel overgeno
men. In 1945 telde Nederland nog 10 lom
merds, thans zijn er nog twee en wel in Den
Haag en in Amsterdam.
Niet alleen is de levensavond van „Ome
Jan" aangebroken, maar verwacht wordt,
dat hij binnenkort geheel zal verdwijnen.
In het maandblad „Bank- en Effectenbe
drijf" lezen wij het volgende:
„De heer S. Clark Beise, president van de
Bank of America, heeft in een interview
enkele mededelingen gedaan, die een aardig
licht werpen op één van de activiteiten van
de bank. De Bank of America had per
31 december 1959 een balanstelling van
11.669 miljoen en is hierdoor de grootste
bankinstelling van Amerika niet alleen, maar
van de gehele wereld. Gevraagd naar de ver
klaring, waarom zoveel van de 16 miljoen
Californiërs een rekening bij de bank hebben
geopend, wees de heer Beise op de propa
gandamethoden, die door zijn instelling wor-
DE GULDENS VOOR HET GRIJPEN
DE LEVENSAVOND VAN „OME JAN"
SCHOOLSPAREN IN CALIFORNIË
De heer H. v. d. Hoef,
voorzitter van de Coöp.
Boerenleenbank „Baarn',
overhandigt de hoofdprijs
van de jubileumactie aan
de heer W. Muts. Van
links naar rechts: de heren
A. T. Bouwmeester, H. Co-
sijnse (prijswinnaar), L. F.
Reijse (prijswinnaar), A.
Schimmel, Erftemeijer,
H. Kruimer en Sylvia,
dochter van de heer Muts.
259
