KRONIEK VAN LAND- EN TUINBOUW
deze kring zijn er tal van verzoeken om toe
zending van de brochure binnengekomen. De
bestaande voorraad was snel uitgeput, terwijl
aan honderden aanvragen niet kon worden
voldaan.
Inmiddels is een tweede druk van de
brochure op de pers, waardoor wij alsnog
degenen, die daarom verzocht hadden, een
exemplaar van de brochure zullen kunnen
toesturen. Een beperkt aantal brohures zal
beschikbaar zijn voor verdere belangstel
lenden.
Wij hopen, dat de verspreiding van de bro
chure een gedegen kennisnemen van de
problemen van het landbouwkrediet zal
bevorderen.
Het kenmerk van de gediflerentiëerde loon
vorming is, dat voor onderscheidene bedrijfs
takken een verschillend percentage loons
verhoging is toegepast, al naar de mate waarin
de produktiviteitsstijging daarvoor „ruimte"
heeft geboden, of althans deze ruimte vaak
via ingewikkelde formules is berekend.
De gemiddelde loonsverhoging is intussen
niet gering en wordt van 1959 op 1960 door
het Centraal Planbureau geschat op 7Va
inclusief compensatie voor huurverhoging en
afschaffing melksubsidie.
Het is duidelijk, dat de landbouw in het
lees: loonsverhoging niet kan achter
blijven. Een verdergaande onderwaardering
van in de agrarische bedrijfstak geleverde
arbeidsprestaties zou de z.g. relatieve gelijk
stelling van de landarbeid in gevaar brengen.
Bovendien zou daardoor de zuigkracht van de
meer betalende bedrijfstakken nog verder
toenemen en in de landbouw een grotere ar-
beidsschaarste tot gevolg hebben.
Trouwens, ook in de landbouw kon een pro
duktiviteitsstijging worden berekend. Bij de
vaststelling van de garantieprijzen voor oogst
1960 werd de invloed van deze produktivi
teitsstijging buiten de berekening gehouden.
De voordelen van de produktiviteitsstijging
resulterend in een relatieve kostprijsver
laging of minder sterke kostprijsstijging
welke in het verleden steeds aan de consu
ment ten goede kwamen, bleven voor de agra
rische bedrijfstak behouden.Hoewel deL.E.I.-
cijfers inzake de invloed van de produk
tiviteitsstijging op de kostprijs niet overeen
komen met de gegevens, waarover het C.B.S.
beschikte, kwam men in besprekingen tussen
vertegenwoordigers van ondernemers en
landarbeiders toch tot de conclusie,dat er ook
in de landbouw enige ruimte moest zijn en
adviseerde het Landbouwschap tot een ver
hoging van de landbouwlonen met 4 Een
moeilijk punt vormt hierbij nog de vraag of,
indien de thans aangenomen ruimte niet in
overeenstemming zou zijn met de werkelijk
heid, de nieuwe lonen toch in de kostprijs
berekeningen zullen worden opgenomen. In
ieder geval zal een landbouwbeleid, gericht
op het handhaven van een redelijke bestaans
mogelijkheid, voldoende rekeningmoetenhou-
den met het toekomstige loonpeil. Omgekeerd
geredeneerd zal een oplossing moeten wor
den gevonden, indien onverhoopt mocht
blijken, dat de door produktiestijging ontstane
ruimte onvoldoende basis vormt voor het
De exemplaren worden tegen een prijs van 0,90
beschikbaar gesteld.
Bij verder stijgend loonpeil zal een concurrerende landbouwproduktie in de toekomst slechts
mogelijk zijn indien de arbeidsefficiency zo hoog mogelijk wordt opgevoerd: hierbij zal
moeten worden gestreefd naar vergroting van produktie-eenheden en vereenvoudiging van
de structuur van de bedrijven.
De praktijk, het onderzoek en de voorlichting zullen zich ernstig moeten bezinnen op ver
sterking van de positie van onze landbouw door toepassing van moderne bedrijfssystemen.
streven naar gedifferentiëerde loonvorming
78
